I Ubuh


Ada koné tuturan satua “I Ubuh”. Nu cerik ia suba kalahina mati baan mémé bapanné. Ento makrana ia adanina I Ubuh. I Ubuh ajaka tekén pekakné, ané sadina-dina ngelah geginan makena bubu ka tukadé. I Ubuh jemet pesan nugtug pekakné makena bubu sawireh sesai ia maan udang, bé nyalian, tetes, yuyu, jeleg, muah lélé.

Kacerita jani, I Ubuh suba matuuh sawatara nem tiban, suba sekolahanga di sekolah dasar. Yéning suba teka uli masuk, ajahina ia ngulat bubu tekén pekakné. Lingsir sanja, tragia makena bubu ka tukadé. Yéning suba nyaluk peteng, tongosina ia malajah, ajahina mabasa Bali, masatua Bali, magending Bali, muah nulis aksara Bali. Kéto dogen geginanné sabilang wai. Sayan makelo, sayan resep ia masastra. Baan antengné ia ngulat bubu, makelo-kelo liu masih ia ngelah bubun udang.

Sedek dina anu, luas ia makena bubu ka tukadé padidiana. Mani semengané mara men angkida bubuné. Bek koné bubuné misi udang gedé-gedé pagrépé. Liang pesan kenehné I Ubuh maan udang liu. Enggal udangné abana mulih baanga pekakné.

Sasubané matanding udangné, lantas adepa ka peken. Pipisné wadahina céléngan. Sayan demen ia makena bubu, pipisné mapunduh. Tuyuhné I Ubuh sadina-dina suba nekaang pikolih, ada angona bekel masuk, tur nyidang meli seragam sekolah. Sayan jemet ia magaé, jemet malajah tur sesai makena bubu. Pekakné demen pesan ngelah cucu muani ané anteng, jemet malajah, tur dueg matimpal.

Kacerita jani, semengan teka I Ubuh uli ngangkid bubu. Pajalané enduk, masebeng jengis, tur ngeling sasubané teked jumah, matemu ajaka pekakné. Makesiab pekakné nepukin I Ubuh tumben maselselan. Matakon pekakné bukua kené. “Wih… Ning, to kéngkén tumben Cai masebeng jengis? Biasané setata bingar yan teka uli ngangkid bubu.”

I Ubuh sada adeng mesaut, “Pekak, pocol tiang jani, Kak. Sing pesan tiang maan bé muah udang. Mirib ada anak ngamaling isin bubuné. Yen kené unduké, nyanan kal tongosin tiang di tukadé.” Kéto I Ubuh nyautin patakon pekakné. Jengah pesan kenehné sawireh isin bubunné ilang. Enggal ia nyangih madik, apang mangan lakar anggona gegawan. Suba lantas nyaluk sanja, buin ia negen bubu, tur natad madik ka tukadé.

Suba suud makena bubu, saja ia mengkeb lakar ngintip maling ané mirib nyuang isin bubunné. Mara liwat tengah lemeng, ada koné tonya pesu uli tibuné. Gobanné aéng pesan, awakné mabulu, kumisné jempé, makalés bréngas, tur majenggot lantang. Enggal ia ngungsi tongos bubun I Ubuhé, angkida tur togtoganga kanti telah pesu udangé, laut amaha matah-matah.

“O…, dong dayanan suba. Ené ané ngamah isin bubun kainé,” Keto nyetné I Ubuh. Jeg magaang ia maekin tonyané ento. Sedeng iteha ia ngamah udang, jeg liduna koné jenggotné, tekekanga ngisiang. I Ubuh ngwalék nganggar madik. “Nah jani tawang kai, Iba ané ngléklék isin bubun kainé. Jani masin dosan Ibané, ngamah ulih aluh.” Kéto raosné I Ubuh sada ngejer baan kaliwat gedeg basangné.

Ditu lantasan I Tonya takut tan kadi-kadi ngenot madik malélam. Ngetor koné ia baan jejehné, sambilanga ngidih olas, nunas urip. “U buh, ka i ngi ngidih olas tekén iba. Da kai matianga. Kai tusing ja lakar engsap tekén piolas Cainé. Apang Cai nawang Kai madan I Gede Urub. Umah kainé dini di tibuané. Yen tuah Cai lega, né baanga ja pipis bolong akéténg, né kanggon panyilur angkihan Kainé. Pipise ené ciri Cai maan nulungin waké. Mani puan, yen Cai nepukin pakéweh, kaukin adan wakéne ping telu! Ditu Waké lakar ngwales piolas Cainé.”

Sasubané I Ubuh ningeh muyin tonyané kekéto, prajani koné ilang pedihné I Ubuh. Buin lantas I Tonya nimbal buka ké né. “Nah, kama Cai mulih Ubuh, Waké lakar mulih masi jani!” I Ubuh manggutan, ngemel pipis bolongé laut majalan mulih. Mara majalan telung tindakan, toliha I Gedé Urub, saget ilang macelep ka tibuané.

Sasubané I Ubuh teked jumahné, katuturang undukné kéto tekén pekakné. “Nah Cai Ubuh, melahang nyen ngaba pipis bolong pabaang tonyané ento! Ento mirib madan jimat, anggona mingetin ukudan Ceningé. Madak ja ulian ngelah jimat buka kéto, Cening sida lakar nepukin sadia.” Lega pesan I Ubuh ningeh munyin pekakné.

Kacerita, sasukat ia ngaba jimat, tusing taén buin ia kélangan isin bubu. Sai-sai ia maan udang gedé-gedé. Gelising satua, kacerita jani ada Sang Prabu ané sadina-dina kaucap nyakitin panjak. Di kénkéné, ngarya Ida balih-balihan ané nyejehin panjak. Macan aduna nglawan jlema. Yen sing macan, singa ané seduk mekenta lebina panjaké. Makejang anaké jejeh, tuara bani nglawan. Ané sengkala, nglantas mati amah singa. Anaké agung tuah ngadu prakosa, marasa tekén kuasa.

Né jani, Ida anaké agung ngadang pacentokan buka kené. Ada bangbang linggah, di tengahné liu kapacekin tumbak, taji, muah keris ané lanying tur mangan. Nyén ja koné nyidaang ngecogin bangbangé ento, tur sida ngalahang anaké agung, ia lakar kapaica dados raja, ngentosin linggih Ida. Liu pesan anaké mabalih, rasa bek kelet bencingah puriné.

Kacerita suba liu pesan pamileté ulung ka bangbangé laut mati nepén tumbak, sungga, muah keris. Anaké agung seneng kayunné nonton, marasa tusing ada anak lakar nyidang ngalahang. I Ubuh milu masih mabalih ditu. Sawiré tusing ada buin ané bani makecog, I Ubuh paksana ajaka liu, apang milo macecentok.

Anaké Agung ica nyingakin I Ubuh ngetor, baan takutné. Prajani ia inget teken pabesen tonyané. Enggal ia ngraos kéné. “Gedé Urub tulungin tiang! Gedé Urub tulungin tiang! Gedé Urub tulungin ti anggggg ….” Coooooooogg. Jeg cara anak makeber, batisné glayung- glayung, joh ia nyidang ngliwatin bangbangé. Makejang panjaké bengong mabalih baan kuatné I Ubuh. I Ubuh serunga ajaka liu tur sunggina saha masuryak egar liang apadang. “Suryakin wooooo, I Ubuh menang, I Ubuh menang, I Ubuh menang”. Kéto pasuryak panontoné, liang girang nyambut kamenangan I Ubuhé.

Anaké agung jengah ulian tuara karunguang. Ditu Ida mabaos kéné. ”Wih … panjak gelahé ajak makejang. Janoi tonton gelah melah-melah, gelah lakar makeber ngecosin bangbangé ené, yen saja gelah tusing nyidang ngliwatin, ditu mara ja gelah madan kalah, tur saja I Ubuh pantes ngentosin linggih gelahé”.

Gelis Ida nabdabang angga, laut makecos. Selip cokornyané di sisin bangbangé, makakeb runtuh di duur tumbak lan kerisé, tembus pliok muah dadannyané, masriok getihé muncrat, laut Ida séda.

Kacerita jani, makejang panjaké seneng, nabdabin I Ubuh lakar menek dadi raja, ngentosin linggih Ida anaké agung. Nah kéto iraga maan sasuluh. Anak ubuh ané jemet, matingkah luih hayu, pamuput nemu bagia. Nataratu wibuhing arthabrana, sawiréh nyapakadi aku, tusing madué rasa kapiolasan, sombong druaka, sering nyakitin panjak, pamuput mangguhing pamargi ala.




Beryadnya dengan Sharing

Tak akan Mengurangi Pengetahuan