Lontar Dewa Tattwa


Lontar Dewa Tattwa memuat tentang tata upacara melis (melasti/mekiis), upacara memungkah, mendirikan bangunan suci, mendirikan sanggar tawang dan upakaranya dan juga bermacam pedagingan dalam membangun tempat suci, seperti Meru, Gedong, Prasada, Padmasana, Ibu, semuanya hendak dilengkapi dengan Padagingan Nista, Madya, Utama.

Selain itu, dalam lontar ini juga diuraikan mengenai Upacara Ngusabha Desa Nini dengan segala upakaranya, tata cara membangun Palinggih Prajapati dan juga upacara di Kuburan, upacara Malabuh Gentuh di laut, Panjegjengan Hyang Narmada, Pancawalikrama, tentang jenis sesayut dan kepada siapa ditujukan, tentang ruwatan Sang Hyang Aghora untuk menghilangkan segala kekotoran dalam tubuh, dll.


1b. Om Awighnamastu namo siddhyem. Dewa Tattwa. Nihan parakramaning makaryya Makiis, Mamunggah ring Mrajan, ring Meru, Paryyangan, Dalem, Puseh, Lumbung, Bale Agung, Kabhuyutan, wilang nistha, madhya, uttama, ikang uttama, ngadegaken Sanggar Tawang rong, 3, munggah Suci Laksana, tibaro, wa, malada utuh, ring tengah, 5, Catur Wedya, Ghana, Yama Raja, tepung manca wanna, Pisang Leger, dawuduh peji, mwang Bebangkiet Agung, 2, Selam Kapir, Dangsil Tumpeng, 11, Bebangkit Putih, 1, Babangkit Ireng, 1, katur ka luhuring Akasa, guling bawi terus, katur kaprathiwi, 1, Bhatara ring Sanggar Tawang, matapaka/-

Semoga tidak ada aral melintang. Dewa Tattwa. Inilah tata cara melakukan upacara Makiis, ritual munggah di Mrajan (tempat pemujaan keluarga), pada Meru, Paryangan, Dalem, Puseh, Lumbung, Bale Agung, Kabhuyutan, hitungan yang sedehana yakni 2, yang menengah dan utama. Adapun yang utama dengan mendirikan Sanggar Tawang yang memiliki 3 ruang, diatasnya diisi sesajen Suci Laksana, Tigaro, wa, malada utuh, di tengah dengan jumlah 5, Catur Wedya, Ghana, Yama Raja, tepung lima wana, Pisang Leger, daun uduh dan peji (sejenis palem) serta Bebangkit Agung 2, Selam Kapir, Dangsil Tumpeng 11, Bebangkit Putih 1, Babangkit Ireng 1, dipesembahkan oleh langit, anak babi yang hitam legam yang dipersembahkan ke Prathiwi 1, Bhatara pada Sanggar Tawang, berpijakan

2a. -/n Kebo Yosbrana, munggah ring Sanggar Tawang, uluning Wedus, ulu Penyu, makuling, mabasa kasuna cekuh, tanpa srasi, saha peras sasantun, sapa ring krama kadi nguni. Malih pabanten sthapani widhine, sane ring laapane, Babangkit Manca Wanna, 5, Suci Laksana, 10, soroh, pada makaras, 5, sowang mabagya agung, Pula Kretti, maguling Gayah, 2, ji pwon, anut Sapta Wara, saha Dangsil, tumpang, 9, Madudus agung, payuk, 9, 1, kekelentingan, 9, cekimadan, 9, susuk bawi, plen terus gunung, itik sweta jambul, sata sudamala, kumba carak, masuyu manut sapta

Kerbau Yosbrana, yang ada di Sanggar Tawang adalah kepala kambing, kepala penyu yang diguling diisi bumbu bawang putih dan kencur, tanpa srasi, dilengkapi juga sesajen sasantun, seperti yang dijelaskan sebelumnya. Sesajen Sthapani Widhi (dipersembahkan kepada Tuhan), yang di laapan berupa sesajen Babangkit Manca Warna 5 buah, Suci Laksana 10 suguhan, masing-masing berisi karas 5, masing-masing berisi bagya besar, Pula Kretti, berisi guling gayah 2, ji pwon, menurut perhitungan tuju hari, beserta Dangsil tumpang 9, dengan Dudus Agung berisi periuk 9, 1, kekelentingan 9, cekimadan, 9, susuk babi hitam mulus, itik putih jambul, ayam sudamala, kumba carak, memakai suyu menurut perhitungan masing-masing hari dalam tujuh hari

2b. wara, sapa ring krama Padudusan Agung, Palinggih Widhine sami munggah Suci Laksa(na) pada, 2, soroh, sami munggah orti ancak bingin, pada mapasang, ortti katemu, 2, orti bunga, 2, ikang uttama. Ikang soran, 133, malih soran, 66, pada madangsil, tumpeng, 11, 9, 7, 5, 3, panglukatan manawaratna, paruk mas, selaka, tambaga, kakuningan, sangku suddhamala, kamaligi madan, 5, pangedangan, masurat padma, 9, wnang nunas wasuh ring Bhatara sami, sawawengkan Bali, lwirnya, ring Basakih, Telaga Waja, Ulun Danu, Tungga, Saganing, Dadari, Tirtha Empul, Mangani, Tamlingan, Da/-

sama seperti tata cara upacara Padudusan Agung. Pada masing-masing bangunan suci Widhi semua diisi sesajen Suci Laksana masing-masing 2 suguhan, semua juga berisi orti ancak binging masing-masing satu pasang, orti katemu 2, orti bunga 2, itu adalah yang utama. Adapun yang tingkatannya lebih bawah berjumlah 133, yang lebih di bawah lagi 66, masing-masing memakai dangsil, tumpeng yang berjumlah 11, 9, 7, 5, 3, berisi panglukatan manawaratna, paruk emas, perak, tembaga, kuningan, sangku suddhamala, kalamigi madan 5, pangedangan diisi gambar padma (teratai) 9. Juga diwajibkan memohon air suci pada semua Bhatara yang ada di Bali, seperti: di Besakih, Telaga Waja, Ulun Danu, Saganing, Dadari, Tirta Empul, Manganing, Tamblingan,

3a. -/nu Beratan, Salukat, salwiring sinanggah tirttha mauttama temen. Malih pidagingan dewa arane, ne ring Meru, korsi salaka, ring sor korsi mas, ring luhur padma mas. Ring pucak masoca mirah, dasar kawali waja, muwah rapetan putih, mesi badawang tambaga, naga mas, nyalyan salaka, udang mas, yuyu tambaga, capung mas, balang mas, kupu-kupu mas, prabot den asangkep, jebugarum, maswi, sintok, pulasari, katik cengkeh, maja kane, maja keling, sahananarerempon, yan ring madhya padewa arane, paripih mas, masurat udang salaka, ma/-

Danu Beratan, Salukat, dan yang dianggap air suci sangat utama. Tentang Pidanginan yang disebut untuk dewa, seperti pada Meru berupa: kursi perak, di bawah kursi emas, di atas berupa padma emas. Di puncak berisi permata mirah, beralas kuali baja, dan rapetan putih berisi bedawang tembaga, naga emas, (ikan) nyalyan perak, udang emas, kepiting tembaga, capung emas, belalang emas, kupu-kupu emas, aneka jenis perabotan, pala, maswi, sintok, pulasari, tangkai cengekeh, maja kane, maja keling, juga berisi berbagai rerempon. Jika menengah untuk dewa, berisi: serpihan emas, diisi gambar udang, perak

3b. -/surat nyalyan, tambaga masurat gitem, mawadah rapetan, mwang pada ingan sakadi arep. Yan kang nista padewa arane, kewala paripih mas mwang salaka, tambaga, mawadah tekeng padagingan, kadi kang kocaping arep, ingiket dening salaka manca warnna, yan wus puput wenang prayascitanen mwah sasantun sakottaman. Mwang babantene ring Paselang, angadegang Sanggar Tutuan, sapari krama kadi arep munggah suci laksana, 2, soroh, Macatur Rebah mabale gading, misi suci asoroh, saha babanten Sarad Agung kabeh. Babantenya Arddhanariswari,

berisi gambar (ikan) nyalyan, tembaga gitem (kepiting?), semuanya dimasukkan dalam rapetan, dan seperti yang disebutkan sebelumnya. Jika yang terkecil untuk dewata, hanya berisi serpihan emas, perak, tebaga, beralas sama seperti pedagingan yang disebutkan sebelumnya, diikat dengan perak lima warna. Jika setelah selesai dikerjakan lalu disucikan dengan prayascita dan sasantun yang utama. Mengenai sesajen pada Paselang, dengan mendirikan Sanggar Tutuan seperti yang disebutkan sebelumnya diisi sesajen suci lakasna 2 buah, berisi Catur Rebah, berisi Balai Gading, berisi sebuah sesajen suci, semua dilengkapi pula dengan sesajen Sarad Agung. Sesajen Ardhnariswari,




Beryadnya dengan Sharing

Tak akan Mengurangi Pengetahuan

Baca Juga