Ageman Pemangku Ngawekasan Pancha Yadnya


Kepemangkuan Ngawekasan Manusa Yadnya

A. Upacara Tiga Bulanan

Sang pinandita tetap mengawali dengan pembersihan diri, ngarga tirtha, kemudian puja-puja seperti:

  • Nuwur tirtha pengelukatan
  • Ngajum Bayakawon
  • Ngajum Durmanggala
  • Ngajum Prayascita
  • Ngajum Pengulapan
  • Ngastawa Surya
  • Ngastawa Sang Hyang Tiga Guru
  • Ngastawa Bethara Kawitan (bagi warga Pasek).

Puja-puja di atas sudah ada di depan dan selanjutnya adalah puja atau ngastawa di bawah ini:

NGASTAWA SANG HYANG TIGA WISESA

OM Ang, Sang Hyang Jagat Wisesa, metu ta sira maring bayu. Halungguh ta sira maring bhungkahing adnyana sandhi OM OM Sri Jagat Guru paduka ya namah.
OM Ung, Sang Hyang Antara Wisesa, metu ta sira maring sabdha, Halungguh ta sira maring tengahing adnyana sandhi OM OM Sri Jagat Guru paduka ya namah.
OM Mang Sang Hyang Adnyana Wisesa, metu ta sira maring idhep, Halungguh ta sira maring tungtunging adnyana sandhi OM OM Sri Jagat Guru paduka ya namah.

NGASTAWA SANG HYANG KUMARA

Om Namah Kumara sad-anana ya, Siki dwa jaya prati mayaloke.
Sad-kreti kanandakara ya nityam, Namo’stu tasme dwajawara pujitam
Om Rudra-atma kaya prati mayaloke, Bramanya dewaya siki dwaja ya Senapratewa dahita ya nityam dewyam, Namo’stu koncadala darana ya
Om Namah sada-agni ya wiyaka ya, Namo’stu kajrambha kaya jaya nityam Sasti-praya ya mala santriyatre, Namah sadakurkuta namo hana ya
Om Ya namo’stu hanganila ya nityam, Namo’stu widya warada ya loke Namo’stu rohika wapiya, Huwah prakase warado namo’stu te.
Om, Kumara dewa ya namah swaha.

ATUR PIUNING SAHA SEHA

Om Pukulun Bhatara Sang Hyang Tiga Guru Wisesa, Sang Hyang Pramesthi Guru,Sang Hyang Kawiswara, Sang Hyang Guru Rekatenaya, Sang Hyang Pangemit Tuwuh, Sang Hyang Panunggun Urip, Sang Hyang Kumara-Kumari, Pukulun Bhatara Kawitan, Hyang Guru Kamimitan, Hyang Ibu Kamimitan, Hyang bhatara-bhatari, Hyang Deweta-Dewati. Ledang paduka bhatara tumudun pada malingga-malinggih ring rwaning kukus arum, kairing antuk Dampati sanak putunnya, widyadara-widyadari, anglurahan agung-alit mwang kala sedahannya makabehan. Sira sang apiturun sang adi dumadi ri sira si Bajang Bayi, manusan nira handa sih waranugrahan pukulun. Manusan nira handa anembah angadakaken yadnya nigang sasihan si bajang bayi, ri jeng paduka bhatara sinamian, pahenaka hyun paduka bhatara pada malingga ring rwaning kukus arum.
Om Prenamya bhaskara dewam,
Sarwa klesa winasanam
Prenamya aditya-siwartham,
Bhukti-mukti wara pradam.

NGATURANg TOYA dan PESUCIAN: NGATURANG TOYA

Wangsuh cokor/pada:
Om Pang padya argha ya namah

Wangsuh tangan:
Om Ang Argha dwaya namah

Dikumur:
Om Jeng Jihwa suci nirmala ya namah

Diraup (cuci muka):
Om Cang Camani ya namah

Mesirat:

Om Ghrim ksama sampurna ya namah

NGATURANG PASUCIAN 

Om Hyastu dewa maha punyam, Hyastu dewan ca. Hyastu sarwa to dewa-dewanam, Hyastu dewa maha punyam ya namah swaha.

NGATURANG PUSPA/SEKAR

Om Puspantu dewa astutyam,
Puspantu dewan ca
Puspantu sarwa to dewa-dewanam Puspantu dewa maha punyam ya namah swaha

NGATURAN TIGASAN

Om Tigastu dewa maha punyam, Tigastu dewan ca
Tigastu sarwa to dewa-dewanam Tigastu dewa maha punyam ya namah swaha

NGATURAN TOYA

Om Om Siwa-amretha ya namah
Om Om Sadasiwa-amretha ya namah Om Om Paramasiwa-amretha ya namah

MAPEKELING SAHA SEHA

Om Pukulun Bhatara Sang Hyang Tiga Guru Wisesa, Sang Hyang Pramesthi Guru, Sang Hyang Kawiswara, Sang Hyang Guru Rekatenaya, Sang Hyang Pangemit Tuwuh, Sang Hyang Panunggun Urip, Sang Hyang Kumara-Kumari, Pukulun Bhatara Kawitan, Hyang Guru Kamimitan, Hyang Ibu Kamimitan, Hyang bhatara-bhatari, Hyang Deweta-Dewati. Pada kenak hyun paduka bhatara pada malingga-malinggih ring rwaning kukus arum, manusan nira handa hangaturaken sarining banten nigang sasihan si bajang bayi. Ledang paduka bhatara pada amukti sari saturan manusan nira. Minawi ta kirang langkung saturan ipun den agung ampuranne manusan nira, alit kang sung hangaturaken agung pamilakunya, hamilaku kadirghayusan. Padha kenak hyun paduka bhatara anodya, hanyaksinin mwang hamukti sari saturan manusan paduka bhatara.
Om Siddhir astu tadastu astu ya namah swaha.

NGANTEB SESAYUT

Om Sangkepaning pramananta,
Negara sya muniwantam Dewa samsthita yogante,
Brahma Wisnu Maheswaram Om Pujasya mantrasya,
Tri-aksara maha kodratam
Brahmangga murcage yuktam, Siwangga mantra matmakam
Om Panca bhuwana tattwan ca,
Asta dewa dalan bhawet
Dewa samsthita yogante,
Brahma Wisnu Maheswaram
Om Atma sarira treptya paripurna ya namah.
Om Bayu premana treptya paripurna yanamah.

NGASTAWA SANG CATUR SANAK

Om Pukulun Kaki Siwagotra, Nini Siwagotra, sira hangatag sanak ingsun kabeh, lwirnya: meraga dewa bhuta kala makabehan, makadi Sang Anggapati, Mrapapati, Bhanaspati, Bhanaspatiraja. Babu Abra, Babu Lembana, Babu Sugyan, Babu Kakere, mwah I Sair, I Makair, I Mokair, I Selabir. Hakona metu kabeh. mabresih, alukata, mapeningan, atepung tawar pareng lawan sanak kira den rahayu. Poma, Poma, Poma.

NGASTAWA BAJANG

Om Sang Korsika, Sang Gharga, Sang Metri, Sang Kursya, Sang Pretanjala. I Malipa, I Malipi, pinaka Bapa Bajang Babu Bajang, Bajang Toya, Bajang Dodot, Bajang Simbuh, Bajang Julit, Bajang Yuyu, Bajang Sapi, Bajang Kebo, Bajang papah, Bajang Kalong,Bajang Bungseng mwang sakwehing ingaraning Bajang.
Wusing pada amukti mulih ta kita maring desanira. Syah, Syah, Syah.

NGASTAWA JEJANGANAN

Om Pukulun Kaki Hamong, Nini Hamong, Babu Banglong, Babu Abra, Babu Sinang, Babu Maranak, Babu Anjuroni, Babu Anungkurat, Babu Wisesa, Babu Dadukun sabhumi, Babu Gedobyah, Babu Surastri, Babu Suparni. Ingsun handasih kreta nugrahan-nira, handa hanjangani si bajang bayi. Iki tadah sajin nira, liwet kacang satingkeb lawan jangan sangiyu. Minawi wenten kirang luput ipun, den agung ampurane manusan nira, enak ta kita pada amukti sari lawan sanak kira kabeh. Alit kang sung hangaturaken, agung kang sun haneda. Handa hangluwarana sakwehing si Bajang lara rogha, sanut sangkala, danda upadrawan ipun, balikakna wongen dena becik. Sampun sira mebengin, sampun sira hanyetut, sampun sira hanggites, balikan sira hamongan dena becik, sungana henaking amangan, enaka aturu, enaka hameng-hamengan. Katekana jejaka, warasa dirghayusa paripurna.
OM Siddhir astu ya namah swaha.

NGASTAWA PANGAMBIAN

Om Pukulun Sang Hyang Sapta Patala, Sang Hyang Sapta Dewata, Sang Hyang Wesrawana, Sang Hyang Trinadi Pancakosika, Sang Hyang Premana mekadi Sang Hyang Urip, sira amagehaken ri stanan nira sowang-sowang, pakenaning hulun hangeweruhi ri sira, handa raksanan den rahayu, urip waras dirghayusa sang inambian.
Om Siddhirastu ya namah swaha.

NGASTAWA SAMBUTAN

Om Pukulun Kaki Sambut, Nini Sambut, tanedanan sambut agung, tanedanan sambut alit. Yan lungha mangetan, mangidul, mangulon, mangalor, bayu premana mwah atmanya si bajang bayi tinututan dening prewatek Dewata Nawa Sangha, pinayungan kala cakra, pinageran wesi, tuntun ulihakna maring awak sariran sira si bajang bayi.
Om Sang Bang Tang Ang Ing Nang Mang Sing Wang Yang
Ang Ung Mang Om.

NGANTEB BANTEN SOROHAN

Om Pukulun Sang Siwa Catur Mukha Dewa bhyuha, sira ta bhagawan Ratangkup, sira ta pukulun angeseng lara rogha, makadi ipyan hala, sot satagempung muksah hilang tan pasesa, den nira Sang Hyang Siwa Catur Muka dewa bhyuha.
Om Siddhir astu ya namah swaha.

UPASAKSI YADNYA

Om Pukulun Sang Hyang Tiga Guru Wisesa, Sang Hyang Akasa mwang Sang Hyang Ibu Prethiwi, Sang Hyang Surya Candra Lintang Tranggana mekadi Sang Hyang Triyo dasa saksi, Sang Hyang Panca Rsi, Sang Hyang Catur Loka Phala. Kaki Bhegawan Penyarikan, Nini Bhagawan Penyarikan, Kaki Citragopta, Nini Citragopta, Kaki Samantara, Nini Samantara, Kaki Panyeneng, Nini Panyeneng.
Kajenengana den nira Sang Hyang Tiga Guru Wisesa, Kasaksinin den nira Sang Hyang Triyo Dasa Saksi, kewaranugraha den nira Sang Hyang Wesrawana. Manusan nira handa sih waranugraha pukulun. Manusan nira hangadakaken yadnya nigang sasihan sira si Bajang Bayi. Ledang paduka bhatara pada anodya, anyaksinin mwang hamuputaken yadnyan ipun. Akedik kang sun hangaturaken, agung pamilakunya hamilaku kadirghayusan. Minawi ta kirang langkung saturan ipun den agung ampurane manusan nira. Ledang paduka bhatara wehana waranugraha dumugi tan kakenaning hila-hila mwang upadrawa den nira Hyang Sinuhun. OM Siddhir astu ya namah swaha.

NGANTEB BANTEN DENGAN TRI BHUWANA STAWA

Om Parama Siwa Twan Guhyam, Siwa tattwa paroyanah
Siwa sya pranato nityam,
Candis ca ya namo’stute

Om Niwedhya Brahma Wisnus ca, Sarwa Bhoktra Maheswaram Sarwa bhakti nala bhatyam, Sarwa karya prasiddhantam

Om Jayarti jaya ma pnuyat, Yasarti yasa ma pnoti
Siddhi sakala ma pnuyat,
Parama Siwa ya labhatyam.

OM Nama Siwa ya namah swaha

MENJALANKAN SESARIK

Selesai nganteb banten, lanjutkan menjalankan sesarik ke semua pelinggih..

MANTRA SESARIK

Om Purna candra purna bayu, mangkana paripurnanya
Kadi langgenganing Surya Candra, Mangkana langgenganya manih ring mrecapada.
Om Om Sri Sriyawe ya namu namah swaha.

NGAYAB BEBANTEN

(ngayab ke luhur).

Om Bhuktyantu dewa maha punyam, Bhuktyantu dewan ca
Bhuktyantu dewas ca,
Bhuktyantu sarwa to dewam
Om Bhuktyantu sarwa to dewam, Bhuktyantu Sri Loka Natha
Saganah sapari warah,
Sawarga sada siddhis ca
Om Dewa bhoktya laksana ya namah Om Dewa treptyantu laksana ya namah Om Bhukti trepti sarwa banten ya namah swaha

NGAYABIN PRAS

OM Ekawara, Dwiwara, Triwara Caturwara, Pancawara Purwa pras prasiddha rahayu.

PELAKSANAAN UPAKARA

Setelah ngayab ke luhur, ibu si bayi mengambil pusuh yang ada di ayunan, ibu bayi lantas menggendong pusuh itu, si bayi digendong oleh keluarga yang lain. Setelah itu semuanya berdiri di samping lesung, sang bayi natab banten yang ada di atas lesung.

Mantra:

Ih si Bajang Susila, si Bajang Weking, heling sira ri tadah sajin nira, apan kita angawe hala-hayu. Hulihakna atmaning janma manusa ne manih, haja sira mwah maniwastu pukulun siddha rahayu, seger-oger, urip warasa dirghayusa, tunggunen rahina dalu. Minawi kirang tadahan nira, den agung ampurane si bajang bayi. OM Siddhir astu ya namah swaha.

Selesai natab lalu tepung tawarin dan siratin tirtha dari banten itu kepada sang bayi kemudian mengitari lesung ke kanan.
Urutannya begini: Telur di depan, setelah itu anak-anakan (pusuh), lalu batu , lalu sang sang bayi dengan tongkat bambu itu.

Mantra :

Hangiderana sawawu pada sawasu, anak kira si Tunggul Ametung, putun nira si Kalang Jarak, sira anak-anaking balogo, ingsun anak-anaking pusuh, sira anak-anaking pusuh, ingsun anak-anaking antelu, sira anak-anaking antelu, insun anak-anaking watu, sira anak-anaking watu, ingsun anak-anaking manusa.

Selesai itu sang bayi dan anak-anakan dimandikan (disiram) di pane, lalu diganti pakaiannya sesuai dengan permintaan sang bayi.
Lalu bayi natab banten pengeresikan. Pertama banten bayakaon, lalu banten durmanggala, prayascita, pangulapan, dan reruntutan lainnyaa. Terakhir natab banten sambutan di natah.

Mantra:

Om Pukulun Kaki Prajapat, Nini Prajapati, Kaki Samantara, Nini Samantara, Kaki Citragopta, Nini Citragopta, ingsung handa hanugrahan nira, handa anyambuti si bajang bayi. Minawi wenten kari pramana mwang atman ipun anganti ring pinggiring samudra ring telengin udadi mwah ring sangkan paranya, sambut hulihakna maring raga walunan ne si bajang bayi, siddha pepek paripurna maring awak sariran ipun si bajang bayi.
Om Siddhir astu ya namah swaha.

Selesai upacara di natah, bayi dan ayah ibunya natab banten di bale

NGATURANG SEMBAH
Pelaksanaannya sesuai Kramaning Sembah, lalu percikkan Tirtha Wangsuh Pada Ida Bhatara kepada bayi.

BAYI NATAB BANTEN/UPAKARA

Selesai ngaturang sembah, si bayi natab lagi sesuai dengan keadaan banten.

NATAB BANTEN SAMBUTAN

Om Pukulun Kaki Sambut, Nini Sambut, tanedanan sambut agung, tanedanan sambut alit. Yan lungha mangetan, mangidul, mangulon, mangalor, bayu premana mwah atmanya si bajang bayi tinututan dening prewatek Dewata Nawa Sangha, pinayungan kala cakra, pinageran wesi, tuntun ulihakna maring awak sariran sira si bajang bayi.
OM Sang Bang Tang Ang Ing Nang Mang Sing Wang Yang
Ang Ung Mang Om.

JALANKAN SESARIK DAN TATEBUS

Om Purna candra purna bayu, mangkana paripurnanya. Kadi langgenganing Surya Candra, Mangkana langgenganya manih ring mrecapada.
Om Om Sri Sriyawe ya nanu namah swaha.

LETAK SESARIK

Ring muka/rahi:
Om Sri Sri yawe namah


Ring Bahu kanan:
Om Anengenaken bagia phula kreti


Ring Bahu kiwa:
Om Angiwakakna pancabaya lara rogha


Ring Punuk:

Om Angungkurana sot papahing wong


Ring Bahong:
Om Angarepaken bagya phula kreti pasesangon


Ring Tangkah:
Om Anganti-nganti sabdha rahayu


Ring Tangan kalih:
Om Ananggapana Sri Sedana phala-bhoga

WAHANA TATEBUS/TATEBUSIN

Om Kawelasana den nira sang adi-dumadi Kawelasana den nira Sang ngawewehan, sang apiturun
Kawelasana den nira Bhatara mwang manusa,
Saking lor saking kidul, welas asih ring ipun sang mawoton


Letaknya:

Di tangan, di ubun-ubun, di telinga


Mantra :

Om Wehaning raga dirghayusa, langgenganing angapusi balung pila-pilu, hangapusi atma jiwatan-ipun.
Om Siddhir astu ya namah swaha.

Selesai upacara di bale, barulah upacara di merajan. Runtutan upacara sama seperti upacara odalan (Dewa Yadnya). Inti upacaranya adalah memberitahukan tentang keberadaan sang bayi supaya mendapat sinar kasucian dan mendapat kerahayuan, dan menjadi anak yang suputra.

NGAKSAMA
Selesai upacara itu Pinandita (Pemangku) melaksanakan Puja Pangaksama sekali lagi lalu nyineb Ida Bhatara.

NYINEB

Om Om Atma-tattwatma suddha mam swaha.
Om Om Ksama sampurna ya namah swaha
Om Om Sarwa dewa somya ya namah swaha




Beryadnya dengan Sharing

Tak akan Mengurangi Pengetahuan

Buku Terkait
Baca Juga