Naskah Asli Kitab Negarakertagama dan Terjemahannya


Pupuh 11:

1. Na lwir saɳ mark iɳ witana pinake dalm inapi rinanga çobhita, riɳ jro purwwa sake wijil / pisan adoh pininit ikan umanjine dalm, ndan saɳ çri nrpati sinhawarddana kidul / saha yugala saputraputrika, lor saɳ çri krtawarddaneçwara banun/ surapada tiga taɳ purapupul.


2. Sakweh niɳ grha nora tanpa çaka mokirukiran apned / winarnnana, mwaɳ tekaɳ batur acmawistaka mirah wintuwtu pinik / rinupaka, njrah tekaɳ wijiliɳ kulala pinakottamani hatep ikaɳ grhadika, tanjuɳ keçara campakadinikanaɳ kusuma caracaranjrah hiɳ natar.

Artinya:
1. Itulah penghadap balai witana, tempat takhta, yang terhias serba bergas, Pantangan masuk ke dalam istana timur, agak jauh dari pintu pertama, ke Istana Selatan, tempat Singawardana, permaisuri, putra dan putrinya, Ke Istana Utara, tempat Kertawardana. Ketiganya bagai Kahyangan.

2. Semua rumah bertiang kuat, berukir indah, dibuat berwarna-warni, Kakinya dari batu merah pating berunjul, bergambar aneka lukisan, Genting atapnya bersemarak serba meresapkan pandang, menarik perhatian, Bunga tanjung, kesara, campaka dan lain- lainnya terpencar di halaman.

Pupuh 12:

1. Warnnan tinkah ikaɳ pikandel atathattut kantaniɳ nagara, wetan / saɳ dwija çaiwa mukya sira danhyaɳ brahmarajadika, nkaneɳ daksina bodda mukyan anawuɳ sanka karnkannadi, kulwan / ksatriya mantri pungawa sa gotra çri narendradipa. 

2. Wetan dan mahlt / lbul pura narendreɳ wenker atyadbhuta, saksat indra lawan saci nrpati lawan saɳ narendreɳ daha, saɳ natheɳ matahun / narendra ri lasem / mungwiɳ dalm tan kasah, kannah daksina tan madoh kamgetan / saɳ natha çobhahalp.

3. Nkaneɳ uttara lor sakeɳ pken agoɳ kuww ahalp / çobhita, saɳ saksat ari de nareçwara ri wenker saɳ makuww apagoh, satyasih ri narendradira nipuneɳ nityapatih rin daha, kyatin rat / manaran / bhatara narapaty ande halp niɳ praja.

4. Wetan lor kuwu saɳ gajahmada patih riɳ tiktawilwadika, mantri wira wicaksaneɳ naya matangwan / satya bhaktyaprabhu, wagmi wak padu sarjjawopasama, dihotsaha tan lalana, raja dyaksa rumaksa ri sthiti narendran cakrawarttiɳ jagat.

5. Nda nkane kidul iɳ puri kuwu kadarmmadyaksan arddahalp, wetan rakwa kaçaiwan uttama kaboddakulwan naçryatatha, tan warnnan kuwu saɳ sumantry adika len / mwan saɳ para ksatriya, deniɳ kwehnira bheda ri sakuwukuww ande halp niɳ pura.

6. Lwir ccandraruna tekanaɳ pura ri tikta çri phalanopama, tejangeh nikanaɳ karaɳ sakuwukuww akweh madudwan halp,lwir ttaragraha tekanaɳ nagara çesannekha mukyaɳ daha,mwaɳ nusantara sarwwa mandalita rastra naçrayakweh mark.

Artinya:
1. Teratur rapi semua perumahan sepanjang tepi benteng timur tempat tinggal pemuka pendeta Siwa Hyang Brahmaraja, selatan Buddha-sangga dengan Rangkanadi sebagai pemuka barat tempat arya, menteri dan sanak-kadang adiraja.

2. Di timur, tersekat lapangan, menjulang istana ajaib, Raja Wengker dan rani Daha penaka Indra dan Dewi Saci, berdekatan dengan istana raja Matahun dan rani Lasem, tak jauh di sebelah selatan raja Wilwatikta.

3. Di sebelah utara pasar: rumah besar bagus lagi tinggi, Di situ menetap patih Daha, adinda Baginda di wengker, Batara Narapati, termashur sebagai tulang punggung praja, cinta taat kepada raja, perwira, sangat tangkas dan bijak.

4. Di timur laut rumah patih Wilwatikta, bernama Gajah Mada, Menteri wira, bijaksana, setia bakti kepada negara, fasih bicara, teguh tangkas, tenang tegas, cerdik lagi jujur, Tangan kanan maharaja sebagai penggerak roda negara.

5. Sebelah selatan puri, gedung kejaksaan tinggi bagus, Sebelah timur perumahan Siwa, sebelah barat Buddha, Terlangkahi rumah para menteri, para arya dan satria, Perbedaan ragam pelbagai rumah menambah indahnya pura.

6. Semua rumah memancarkan sinar warnanya gilang-cemerlang, menandingi bulan dan matahari, indah tanpa upama, Negara-negara di Nusantara, dengan Daha bagai pemuka, Tunduk menengadah, berlindung di bawah Wilwatika (Majapahit).

Pupuh 13:

1. Lwir niɳ nusa pranusa pramukha sakahawat / ksoni ri malayu, naɳ jambi mwaɳ palembaɳ karitan i teba len / darmmaçraya tumut, kandis kahwas manankabwa ri siyak i rkan / kampar mwan i pane, kampe harw athawe mandahilin i tumihaɳ parllak / mwan i barat.

2. Hi lwas lawan samudra mwan i lamuri batan lampuɳ mwaɳ i barus, yekadinyaɳ watek / bhumi malayu satanah kapwamateh anut. len tekaɳ nusa tañjuɳ nagara ri kapuhas lawan ri katinan, sampit / mwaɳ kutalinga mwan i kutawarinin / sambas mwan i lawai.

Artinya:
1. Terperinci demi pulau negara bawahan, paling dulu Melayu: Jambi, Palembang, Toba dan Darmasraya pun ikut juga disebut daerah Kandis, Kahwas, Minangkabau, Siak, Rokan, Kampar dan Pane Kampe, Haru serta Mandailing, Tamihang, negara Perlak dan Padang.

2. Lwas dengan Samudra serta Lamuri, Batan, Lampung dan juga Barus, Itulah terutama negara-negara Melayu yang telah tunduk, Negara-negara di pulau Tanjungnegara: Kapuas-Katingan Sampit, Kota Lingga, Kota Waringin, Sambas, Lawai ikut tersebut.

Pupuh 14:

1. Kadaɳdanan i landa len ri samdaɳ tirm tan kasah, ri sedu buruneɳ ri kalka saluduɳ ri solot / pasir, baritw i sawaku muwah ri tabaluɳ ri tuñjuɳ kute, lawan ri malano makapramukha ta ri tañjuɳpuri.

2. Ikaɳ sakahawan pahaɳ pramukha taɳ hujuɳ medini, ri lnkasukha len ri saimwan i kalanten i tringano, naçor pa-(98a)kamuwar dunun ri tumasikh / ri saɳhyaɳ hujuɳ, klaɳ keda jere ri kañjap i niran / sanusa pupul.

3. Sawetan ikanaɳ tanah jawa muwah ya warnnanen, ri balli makamukya taɳ badahulu mwan i lwagajah, gurun makamukha sukun / ri taliwaɳ ri dompo sapi, ri saɳhyan api bhima çeran i hutan kadaly apupul.

4. Muwah tan i gurun sanusa manaran ri lombok mirah, lawan tikan i saksak adinikalun / kahajyan kabeh, muwah tanah i banatayan pramukha banatayan len / luwuk, tken uda makatrayadini-kanaɳ sanusapupul.

5. Ikaɳ saka sanusanusa makhasar butun / bangawi, kunir ggaliyau mwan i salaya sumba solot / muar, muwah tikhan i wandan ambwan athawa maloko wwanin, ri seran i timur makadinin aneka nusatutur.

Artinya:
1. Kadandangan, Landa Samadang dan Tirem tak terlupakan Sedu, Barune (ng), Kalka, Saludung, Solot dan juga Pasir, Barito, Sawaku, Tabalung, ikut juga Tanjung Kutei, Malano tetap yang terpenting di pulau Tanjungpura.

2. Di Hujung Medini Pahang yang disebut paling dahulu, Berikut Langkasuka, Saimwang, Kelantan serta Trengganu, Johor, Paka, Muar, Dungun, Tumasik, Kelang serta Kedah, Jerai, Kanjapiniran, semua sudah lama terhimpun.

3. Di sebelah timur Jawa seperti yang berikut: Bali dengan negara yang penting Badahulu dan Lo Gajah, Gurun serta Sukun, Taliwang, pulau Sapi dan Dompo, Sang Hyang Api, Bima, Seran, Hutan Kendali sekaligus.

4. Pulau Gurun, yang juga biasa disebut Lombok Merah, Dengan daerah makmur Sasak diperintah seluruhnya, Bantayan di wilayah Bantayan beserta kota Luwuk, sampai Udamakatraya dan pulau lain-lainnya tunduk.

5. Tersebut pula pulau-pulau Makasar, Buton, Banggawi, Kunir, Galian serta Salayar, Sumba, Solot, Muar, Lagi pula Wanda (n), Ambon atau pulau Maluku, Wanin, Seran, Timor, dan beberapa lagi pulau-pulau lain.

Pupuh 15:

1. Nahan / lwir niɳ deçantara kacaya de çri narapati, tuhn / taɳ synakayodyapura kimutaɳ darmmanagari, marutma mwaɳ riɳ rajapura nuniweh sinhanagari, ri campa kambojanyat i yawana mitreka satata.

2. Kunaɳ tekaɳ nusa madura tatan ilwiɳ parapuri, ri denyan tungal / mwaɳ yawadarani rakwaikana danu, samudra(1) nanguɳ(2) bhumi(3) kta ça- (98b) ka kalanya karnö, teweknyan dadyapantara sasiki tatwanya tan adoh.

3. Kuwus rabdaɳ dwipantara sumiwi ri asri narapati, padasthity awwat / pahudama wijil anken / pratimasa, sake kotsahan / saɳ prabhu ri sakhahaywanyan iniwö, bhujanga mwaɳ mantrinutus umahalot / patti satata.

Artinya:
1. Inilah nama negara asing yang mempunyai hubungan, Siam dengan Ayudyapura, begitu pun Darmanagari, Marutma, Rajapura, begitu juga Singanagari, Campa, Kamboja dan Yawana ialah negara sahabat.

2. Tentang pulau Madura, tidak dipandang negara asing, karena sejak dahulu dengan Jawa menjadi satu, Konon tahun Saka lautan menantang bumi, itu saat, Jawa dan Madura terpisah meskipun tidak sangat jauh.

3. Semenjak Nusantara menadah perintah Sri Baginda, tiap musim tertentu mempersembahkan pajak upeti, Terdorong keinginan akan menambah kebahagiaan, pujangga dan pegawai diperintah menarik upeti.

Pupuh 16:

1. Krama nika saɳ bhujangan umareɳ digantara danu, hinilahilan / swakaryya jaga dona tan swan alaha, wnan ika yan / pakon / nrpati siɳ parana ta kunaɳ, magehakna çiwagama phalanya tan / panasara.

2. Kunan ika saɳ bhujanga sugatabrateki karnö, apituwin ajña hajya tan asiɳ(4) paranan tika, hinilahila sakulwan ikanaɳ tanah jawa kabeh, taya rin usana bodda mara rakwa sambhawa tinut.

3. Tuhun ikanaɳ digantara sawetaniɳ yawadara, i gurun i bali mukya kawnaɳ paranaktika, samayaniraɳ mahamuni bharada rakwa mapageh, lawan ikha saɳ munindra kuturan / prakaça karnö.

4. Karana ni saɳ bhujanga tinitah ri lakwa rasikha, ikan inutus manulwana nawetanakrama huwus, saji saji niɳ lumakwakn i sajña saɳ narapati, sawiku sada yan anujar aweh rse- (99a) pnin umulat.

5. Irika tan anyabhumi sakhahemban iɳ yawapuri, amateh i sajna saɳ nrpati khapwa satya rin ulah, pituwi sin ajñalanghyana dinon / wiçirnna sahana, tkap ikanaɳ watek / jeladi mantry aneka suyaça.

Artinya:
1. Pujangga-pujangga yang lama berkunjung di Nusantara, dilarang mengabaikan urusan negara, mengejar untung, Seyogyanya jika mengemban perintah ke mana juga, menegakkan agama Siwa, menolak ajaran sesat.

2. Konon kabarnya para pendeta penganut Sang Sugata, dalam perjalanan mengemban perintah Baginda Nata, dilarang menginjak tanah sebelah barat pulau Jawa, karena penghuninya bukan penganut ajaran Buddha.

3. Tanah sebelah timur Jawa terutama Gurun, Bali, boleh dijelajah tanpa ada yang dikecualikan, Bahkan menurut kabaran mahamuni Mpu Barada, serta raja pendeta Kuturan telah bersumpah teguh.

4. Para pendeta yang mendapat perintah untuk bekerja, dikirim ke timur ke barat, di mana mereka sempat, Melakukan persajian seperti perintah Sri Nata, resap terpandang mata jika mereka sedang mengajar.

5. Semua negara yang tunduk setia menganut perintah, dijaga dan dilindungi Sri Nata dari pulau Jawa, Tapi yang membangkang, melanggar perintah, dibinasakan, pimpinan angkatan laut, yang telah mashur lagi berjasa.

Pupuh 17:

1. Sampun / rabda pagehnyadeg / nrpati riɳ yawadarani jayeɳ digantara, nkane çriphalatiktanagara siran / siniwi mulahaken / jagaddita, kirnnaikaɳ yaça kirtti darmma ginaweniran anukhani buddiniɳ para, mantri wipra bhujanga saɳ sama wineh wibhawa tumut akirtti riɳ jagat.

2. Göɳ niɳ wiryya wibhuti kagraha tkap / nrpati tuhutuhuttama prabhu, lila nora kasançayaniran anamtami sukha sakaharsaniɳ manah, kanya siɳ rahajöɳ ri jangala lawan / ri khadiri pinilih sasambhawa, astam taɳ kahañaɳ sakeɳ parapura sin arja winawe dalm puri.

3. Salwaniɳ yawabhumi tulya nagari sasikhi ri panadeg / naradipa, mewwiwwaɳ janadeça tulya kuwuniɳ bala manider i khantaniɳ puri, saɳ lwir niɳ paranusa tulya nika thaniwisaya pinahasukainaris, lwir udyana tikaɳ wanadri sahananya jinajar hira tan panançaya.

4. Baryyan / masa ri sampuniɳ çiçirikala sira mahasahas macaɳkrama, wwanten thany a- (99b) naran / ri sima kidul jalagiri manawetan iɳ pura, ramyapan / papunnagyaniɳ jagat i kalaniɳ sawun ika mogha tan pgat, mwaɳ wewe pikatan / ri candi lima lot paraparanira tusta lalana.

5. Yan tan manka mareɳ phalah mark i jöɳ hyan acalapati bhakti sadara, pantes / yan panulus dateɳ ri balitar mwan i jimur i çilahrit alnöɳ, mukyaɳ polaman iɳ dahe kuwu ri lingamarabanun ika lanenusi, yan / riɳ jangala lot sabha nrpati riɳ surabhaya manulus mare buwun.

6. Rin çakaksatisuryya saɳ prabhu mahas / ri pajan inirin iɳ sanagara,  riɳ çakanganagaryyama sira mare lasem ahawan i tiraniɳ pasir, ri dwaradripanendu palnenireɳ jaladi kidul atut wanalaris, nkaneɳ lodaya len tetör i sideman / jinajahira lanönya yenituɳ.

7. Ndan / riɳ çaka çaçanka naga rawi bhadrapadamasa ri tambwaniɳ wulan, saɳ çri rajasanagaran mahasahas / ri lamajan anituɳ sakhendriyan, sakweh çri yawaraja sapriya muwah tumut i haji sabhrtyawahana, mantri tanda sawilwatikta nuniweh wiku haji kawirajya maɳdulur.

8. Nkan tekiɳ maparab / prapanca tumut aɳ- (100a) lnen anirin i jöɳ nareçwara, tan len / san kawi putra san kawi samenaka dinulur ananmateɳ manö, darmmadyaksa khasogatan / sira tkap / narapati sumilih ri saɳ yayah, sakweh saɳ wiku bodda maɳjuru pacdanatuturakhen ulahnireɳ danu.

9. Ndan tinkah rakhawin mark / ri haji dug / raray atutur açewa tan salah, pinrihnye hati rakwa milwa sapara narapatin amalar kasanmata, nhiɳ tapwan / wruh apet lanö pisaninun / tetesa maminta gita riɳ karas, na hetunya kamarnna deça sakamargga naranika riniñci tut hawan.

10. Tambeniɳ kahawan / winarnna ri japan / kuti kuti hana candi sak rbah, wetan taɳ tebu pandawan ri daluwaɳ babala muwah hi kanci tan madoh, len tekaɳ kuti ratnapankaja muwah kuti haji kuti pankajadulur, panjrak mandala len / ri pongin i jinan / kuwu hanar i samipanin hawan.

11. Prapteɳ darmma riɳ pañcaçara tumuluy / datn i kapulunan siramgil, ndan lampah rakawin / lumaryyamgil iɳ waru ri herin i tira tan madoh, angangehnya tkap / bhatara kuti riɳ suraya pageh mara cinarccaken, nhiɳ rakwan kaslaɳ (100b) turuɳ mulih amogha matutur atisambhrameɳ manö.

Artinya:
1. Telah tegak teguh kuasa Sri Nata di Jawa dan wilayah Nusantara, Di Sripalatikta tempat beliau bersemayam, menggerakkan roda dunia, tersebar luas nama beliau, semua penduduk puas, girang dan lega, Wipra, pujangga dan semua penguasa ikut menumpang menjadi mashur.

2. Sungguh besar kuasa dan jasa beliau, raja agung dan raja utama, Lepas dari segala duka, mengeyam hidup penuh segala kenikmatan, Terpilih semua gadis manis di seluruh wilayah Janggala Kediri, Berkumpul di istana bersama yang terampas dari negara tetangga.

3. Segenap tanah Jawa bagaikan satu kota di bawah kuasa Baginda, Ribuan orang berkunjung laksana bilangan tentara yang mengepung pura, Semua pulau laksana daerah pedusunan tempat menimbun bahan makanan, Gunung dan rimba hutan penaka taman hiburan terlintas tak berbahaya.

4. Tiap bulan sehabis musim hujan beliau biasa pesiar keliling, Desa Sima di sebelah selatan Jalagiri, di sebelah timur pura, Ramai tak ada hentinya selama pertemuan dan upacara prasetyan, Girang melancong mengunjungi Wewe Pikatan setempat dengan candi Lima.

5. Atau pergilah beliau bersembah bakti ke hadapan Hyang Acalapati, Biasanya terus menuju Blitar, Jimur mengunjungi gunung-gunung permai, Di Daha terutama ke Polaman, ke Kuwu dan Lingga hingga desa Bangin, Jika sampai di Jenggala, singgah di Surabaya, terus menuju Buwun.

6. Tahun Aksatisurya (1275) sang prabu menuju Pajang membawa banyak pengiring, Tahun Saka angga-naga-aryama (1276) ke Lasem, melintasi pantai samudra, Tahun Saka pintu-gunung-mendengar-indu (1279) ke laut selatan menembus hutan, Lega menikmati pemandangan alam indah Lodaya, Tetu dan Sideman.

7. Tahun Saka seekor-naga-menelan bulan (1281) di Badrapada bulan tambah, Sri Nata pesiar keliling seluruh negara menuju kota Lumajang, Naik kereta diiringi semua raja Jawa serta permaisuri dan abdi, menteri, tanda, pendeta, pujangga, semua para pembesar ikut serta.

8. Juga yang menyamar Prapanca girang turut mengiring paduka Maharaja, Tak tersangkal girang sang kawi, putera pujangga, juga pencinta kakawin, Dipilih Sri Baginda sebagai pembesar ke-buddha-an mengganti sang ayah, Semua pendeta Buddha umerak membicarakan tingkah lakunya dulu.

9. Tingkah sang kawi waktu muda menghadap raja, berkata, berdamping, tak lain, Maksudnya mengambil hati, agar disuruh ikut beliau ke mana juga, Namun belum mampu menikmati alam, membinanya, mengolah dan menggubah, Karya kakawin; begitu warna desa sepanjang marga terkarang berturut.

10. Mula-mula melalui Japan dengan asrama dan candi-candi ruk-rebah, Sebelah timur Tebu, hutan Pandawa, Daluwang, Bebala di dekat Kanci, Ratnapangkaja serta Kuti Haji Pangkaja memanjang bersambung-sambungan, Mandala Panjrak, Pongging serta Jingan, Kuwu Hanyar letaknya di tepi Jalan.

11. Habis berkunjung pada candi makam Pancasara, menginap di Kapulungan, Selanjutnya sang kawi bermalam di Waru, di Hering, tidak jauh dari pantai, Yang mengikuti ketetapan hukum jadi milik kepala asrama Saraya, Tetapi masih tetap dalam tangan lain, rindu termenung-menung menunggu.

Pupuh 18:

1. Yyankat / çri natha sakeɳ kapulunan ikanaɳ rajabhrtya niriɳ sök, salwaniɳ rajamarggäparimita hibkan / syandanomwat matambak, wwaɳ niɳ wwaɳ pekhaniɳ peka tka saha padati harp / mwaɳ ri wuntat, dudwaɳ wadwa darat / seh girimisen amedep / mwaɳ gajaçwadi kirnna.

2. Nistanyaçankya taɳ syandana mapawilanan deni cihnanya bheda, tekwan lampah nikapanta tulis ika dudu ri saɳ mantri samantri, rakryan saɳ mantri mukyapatih i majhapahit / saɳ pranalen kadatwan, pinten / mawan çata syandana pulupulutan teki cihnanya neka.

3. Saɳ çri natheɳ pajaɳ kwehni rathanira padacihnaniɳ diwaça çri, ndan / çri natheɳ lasem / sök / rathanira matulis / nandaka çweta çobha, saɳ çri natheɳ daha cihna sadahakusuma syandanabhratulis mas, mukyaɳ çri jiwanendrasakata samasama cihna lobheɳ lwih sök.

4. Ndan saɳ çri tiktawilwaprabhu sakataniraçankya cihnanya wilwa, gritisiɳ lobhe lwih laka pada tinulis iɳ mas kajaɳnyan rinenga, salwirniɳ pungawamwat / bini haji nuniweh .. çwari çri sudewi,(101a) sakwehniɳ pekabharyya sakata nika sinaɳ panharpniɳ sapanta.

5. Mungwiɳ wuntat / ratha çri nrpati rinacanaɳ swarnna ratna pradipta, anyat / lwirnyatawiɳ jampana sagala mawalwahulap / söɳnya lumra, kirnneɳ wadwa niriɳ jangala kadiri sdah paɳaraɳ sök marampak, astam tekaɳ bhayaɳkaryyamawamawa duduɳ bhrtya mungwiɳ gajaçwa.
6. Ndah prapteɳ pañjuran / munkur atiki lariniɳ syandaneñjiɳ mararyyan, lampalfniɳ khawy animpan sumeper i sawunan / matilawad / wanduwargga, linsirniɳ suryya mankat marni ri haliwat / çri narendran lumampah, tut marggamurwwa çighran datn i watukiken / ri matañjuɳ mararyyan.

7. Deçasimpar kkaboddan kapark i tpiniɳ marggakaywanya poryyaɳ, pratyekanye galangaɳ muwah ikan i baduɳ tan madoh mwaɳ baruɳbuɳ, tan karyyaner mmanik / towi kawiçaya ri yanatrayangehnya menöt, saɳ darmmadyaksa çighran / sinegehan ika riɳ bhojanapana tusta.

8. Sampun / prapte kulur mwaɳ batan i ganan asem / teki lampah narendra, tistis / hyaɳ suryya pinten / ghatita pitu sirm kamukhan sanhub awra, skandaware tnah niɳ harahara dinunuɳ çri narendre kamantyan, praptan wyapara (101 b) sampun / panadahira madum / sthana tekiɳ wwan akweh.

Artinya:
1. Seberangkat Sri Nata dari Kapulungan, berdesak abdi berarak, Sepanjang jalan penuh kereta, penumpangnya duduk berimpit-impit, Pedati di muka dan di belakang, di tengah prajurit berjalan kaki, berdesak-desakan, berebut jalan dengan binatang gajah dan kuda.

2. Tak terhingga jumlah kereta, tapi berbeda-beda tanda cirinya, Meleret berkelompok-kelompok, karena tiap menteri lain lambangnya, Rakrian sang menteri Patih Amangkubumi penata kerajaan, Keretanya beberapa ratus berkelompok dengan aneka tanda.

3. Segala kereta Sri Nata Pajang semua bergambar matahari, Semua kereta Sri Nata Lasem bergambar cemerlang banteng putih, Kendaraan Sri Nata Daha bergambar Dahakusuma emas mengkilat, Kereta Sri Nata Jiwana berhias bergas menarik perhatian.

4. Kereta Sri Nata Wilwatikta tak ternilai, bergambar buah maja, Beratap kain geringsing, berhias lukisan emas, bersinar merah indah, Semua pegawai, parameswari raja dan juga rani Sri Sudewi, Ringkasnya para wanita berkereta merah, berjalan paling muka.

5. Kereta Sri Nata berhias emas dan ratna manikam paling belakang, Jempana-jempana lainnya bercadar beledu, meluap gemerlap, Rapat rampak prajurit pengiring Janggala Kediri, Panglarang, Sedah, Bhayangkari gemruduk berbondong-bondong naik gajah dan kuda.

6. Pagi-pagi telah tiba di Pancuran Mungkur; Sri Nata ingin rehat, Sang rakawi menyidat jalan, menuju Sawungan mengunjungi akrab, Larut matahari berangkat lagi tepat waktu Sri Baginda lalu, Ke arah timur menuju Watu Kiken, lalu berhenti di Matanjung.

7. Dukuh sepi ke-buddha-an dekat tepi jalan, pohonnya jarang-jarang, Berbeda-beda namanya Gelanggang, Badung, tidak jauh dari Barungbung, Tak terlupakan Ermanik, dukuh teguh-taat kepada Yanatraya, Puas sang Dharmadhyaksa mencicipi aneka jamuan makan dan minum.

8. Sampai di Kulur, Batang di Gangan Asem perjalanan Sri Baginda Nata, Hari mulai teduh, surya terbenam, telah gelap pukul tujuh malam, Baginda memberi perintah memasang tenda di tengah-tengah sawah, Sudah siap habis makan, cepat-cepat mulai membagi-bagi tempat.

Pupuh 19:

1. Eñjiɳ ryyankatiraɳ narendra datn anhinep i bhayalanö tigaɳ kulm, sah sankerika taɳ kedu dawa rame janapada kahalintanan huwus, riɳ lampes / ri times muwah kuti ri pogara kahnu lbuh nika gnet, mwaɳ riɳ mandala hambulu traya tke dadap adulur ikaɳ rawalaris.

2. Wwanten / darmma kasogatan / prakaçite madakaripura kastaweɳ lanö, simanugraha bhupati san apatih gajamada racalnanyan uttama, yekanuɳ dinunuɳ nareçwara pasangrahanira pinened rinupaka, andondok mahawan / rikaɳ trasunay andyus i capahan atirthaçewana.

Artinya:
1. Paginya berangkat lagi menuju Baya, rehat tiga hari tiga malam, Dari Baya melalui Katang, Kedung Dawa, Rame, menuju Lampes,Times, Serta biara pendeta di Pogara mengikut jalan pasir lemah-lembut, Menuju daerah Beringin Tiga di Dadap, kereta masih terus lari.

2. Tersebut dukuh kasogatan Madakaripura dengan pemandangan indah, Tanahnya anugerah Sri Baginda kepada Gajah Mada, teratur rapi, Di situlah Baginda menempati pasanggrahan yang terhias sangat bergas, Sementara mengunjungi mata air, dengan ramah melakukan mandi-bakti.

Pupuh 20:

1. Praptaɳ deça kasogatan / sahana mawwat bhakta pane haji, pratyekanya gapuk sadewi çisayen içanabajrapageh, ganten poh capahan kalampitan iɳ lumbaɳ len / kuran we ptaɳ, mwaɳ pañcar prasamança niɳ kuti munguh kapwa taçraɳ mamark.

2. Milwaɳ deça ri tungilis pabayeman / rowaɳnya nekapupul, rehnyançe kuti ratnapankaja hane caccan kabhuktyapateh, nahan ta pabalas / kasogatan an ançangehnya kuww apageh, bhukti- (102a) nyan pan akaryya kawwalu huwus tinkahnya nuni danu.

Artinya:
1. Sampai di desa kasogatan Baginda dijamu makan minum, Pelbagai penduduk Gapuk, Sada, Wisisaya, Isanabajra, Ganten, Poh, Capahan, Kalampitan, Lambang, Kuran, Pancar, We Petang, Yang letaknya di lingkungan biara, semua datang menghadap.

2. Begitu pula desa Tunggilis, Pabayeman ikut berkumpul, Termasuk Ratnapangkaja di Carcan, berupa desa perdikan, Itulah empat belas desa kasogatan yang berakuwu, Sejak dahulu delapan saja yang menghasilkan bahan makanan.

Selanjutanya…




Beryadnya dengan Sharing

Tak akan Mengurangi Pengetahuan

Baca Juga