Shiwa-Buddha di Kitab Sang Hyang Kamahayanikan


Salinan Teks Sang Hyang Kamahayanikan

Namo buddhāya.

 

1. Nihan kalingan ing oṃ ah huṃ, yan pinakapangashiṣṭhāna umajarakan as bhaṭāra tryakṣara sira paramārtha kāya wāk citta bajra ngaran ira.

Inilah penjelasan Om Ah Hum yang menjadi sumber berkah dalam mengajar, tiga aksara yang merupakan tubuh, ucapan, dan pikiran vajra utama


2. sang hyang mahāyāna iki warahakna mami iri kita, mantracaryyanayamwidhim, sang hyang mantranaya sira mahāyāna mahāmargga nngaranira, desa yisyami te samyak, sira teki deśanākna mami warahakna mami ri kita, bhajanas twam mahanaye, ri kadadinyan kita pātrabhūta yogya warahĕn ri sang hyang dharmma mantranaya

Sang Hyang Mahayana ini kuajarkan kepadamu, yaitu Sang Hyang Mantranaya jalan agung Mahayana namanya. Inilah yang akan ku jelaskan kepadamu. Karena engkau merupakan makhluk yang baik yang pantas menerima ajaran Sang Hyang Dharma Mantranaya.


3. bhaṭāra hyang buddha sang atīta, sa(ng) mangabhisaṃbuddha ngūni ring āsitkāla, kadyanggān: bhaṭāra wipaśyī, wiśwabhū, krakucchanda, kanakamuni, kāśyapa, atītabuddha, ngaran ira kabeh. Tatha saiwapi anagatah, kunang bhaṭāra buddha sang anāgata, sang abhimukha mangabhisaṃbuddha, kadyanggān; bhaṭāra āryya maitreyādi, samantaibhadra paryyanta, anāgatabuddha ngaranira kabeh, pratyutpannasca ye nathah, tumamwaḥ bhaṭāra śrī śākyamuni, wartamānabuddha ngaranira, sira ta pinakahyang buddhanta mangke, śāsana nira ikeng tinūt atinta. Tisthanti ca jagaddhitah, tamolah ta sira kumingking hitasuka ning sarbwasatwa, umangĕnangĕna kalĕpasan ikang rāt kabeh sakaring sangsāra, duwĕg kumirakira paḍaman ing mahāpralaya rike bhuwana

Bhatara Hyang Buddha masa lampau, yang menjadi Buddha dijaman dahulu yang tak terhingga, seperti Bhatara Vipasyi, Viswabhu, Krakucchanda, Kanakamuni, dan Kasyapa itu semua nama para Buddha dari masa lampau. Sedangkan Bhatara Buddha yang akan datang, yang akan mencapai tingkat Kebuddhaan, adalah ; Bhatara Arya Maitreya, dan Samantabhadra, keduanya nama Buddha dari masa yang akan datang. Tentang Bhatara Sri Sakyamuni adalah nama Buddha dari masa sekarang, dialah Hyang Buddha kita sekarang, ajarannyalah yang kita ikuti saat ini. Beliaulah yang telah berusaha membawa kebahagiaan bagi semua makhluk, dipikirkannya kebebasan seluruh semesta dari penderitaan, serta dipikirkannya bagaimana menghindarkan semesta ini dari mahapralaya


4. sira katiga bhaṭāra hyang buddha ngaran ira, sang atītānāgatawartamāna, tan hana mārgga nira waneh air tinamwakan ikang kahyang buddham. Jnatwa mantrawidhim param, iking mahāyana mahāmārgga ya tinūtakĕn ira, pinakamārgga nira ar ḍatang rikana nibāṇanagara. Prapta sarbwajnata wiraih bodhimule hyalaksana, inak ni deni gumĕgö ikang mantrānaya, ya ta matang yar tĕmwakan kasarbwajñān, ya ta hetu nirār pangguhakan ikang kahyang buddhān ring bodhimūla.

Merekalah Bhatara Hyang Buddha dari ketiga masa namanya, tiada jalan lain baginya yang membawa tercapainya Kebuddhaan, jalan agung Mahayana inilah yang dilaluinya, menjadi jalan baginya hingga tercapainya nirvana. Keteguhan memegang Mantranayalah yang menyebabkan tercapainya berbagai pengetahuan, yang menjadi sebab baginya menemukan Kebuddhaan di dalam Bodhimula.


5. bhaṭāra śrī ñākyamuni matang yar tĕmwakan [n] ikang kamārawijayan, sakweh nikanang mārawighna alah de nira: kleśamāra, skandhamāra, mṛtyumāra, dewaputramāra, alah anguyuk ikā kabeh de bhaṭāra hetu nirār wĕnang umalahakĕn ikang māra, ābhānubhāwa prabhāwa sang hyang samādhi śakti sang hyang mantranaya inabhyāsa.

Bhatara Sri Sakyamuni hingga dapat meraih kemenangan terhadap segala rintangan mara, yang kalah olehnya, seperti kleshamara, skandhamara, mrtyumara menyerah kalah semuanya kepada beliau, sebab kesanggupannya menaklukkan mara adalah dikarenakan tak terhingganya pengaruh samadhi sakti pada Sang Hyang Mantranaya yang ditekuninya.


6. matangyan deyanta kuru sarbwajna taptaye, haywa tālangalang angĕnangĕnta rike sang hyang mantrānaya, pahapagĕh denta gumĕgö sang hyang mantrānaya, matang yan kapangguha ikang kasarbwatān denta; grnabhadracaryan nityam, pahawās denta rumĕngö iki warawarah mami ri kita, haywa wān, yatna wuwus mami. Samyaksanghrtya kalpanah, karyyakan tang buddhi sawikalpaka, hilangakan tang āmbĕk abhiniweśa, pahenak tāngĕnangĕnta, haywa sangśaya.

Karena itu, janganlah ragu-ragu hatimu terhadap Sang Hyang Mantranaya, teguhkan hatimu dalam menghayati Sang Hyang Mantranaya agar tercapai olehmu segala hal. Dengarlah dengan baik apa yang kuajarkan kepadamu, jangan sampai tidak memperhatikan ucapanku. Bangkitkan batin sawikalpaka, hilangkan sikap angkuh, senangkan hatimu, jangan ragu.


7. sang hyang mahāyāna mahāmārgga iki pintonakna mami ri kita, pahawās denta mangrĕngö, mahayana mahodayah, yeki (h)awan abĕnĕr tĕka ri swarggāpawargga, wĕnang umehakĕn [u]ikang kamahodayān. Mahodaya, nga, ikang wāhyādhyātmikasuka, ikang kaśreṣṭyan, kasugihan, kapamĕgĕtan, karatun, kacakrawartin. ādhyātmikasuka, nga, ikeng lokottarasuka inak tan pawor duhkha, ajarāmaraṇa, tan katĕkan tuha lara pati, nāng anuttara wara samyaksaṃbodhisuka, ikang mokṣasuka, ikā tang wāhyasuka mwang ādhyātmikasuka, ya ikā kamahodayan nga, anung dinadyakĕn [n]ikeng mahāyāna mahāmārgga, yan inabhyāsa. yena yuyam gamisyanto, apan ri sĕḍangnyan apagĕha denta gumĕgö ikeng kamahāyānan; bhawisyatha tathagatah, niyata kita tumamwakna ng kahyangbuddhān. sumākṣāt kṛta ikang kalĕpasĕn, ikānang dwayasambhāra, nāng jñānasambhāra, puṇyasambhāra kapangguha ikā denta lawan n ikang kasarbwaloka namaskrta kopalambha ika denta.

Jalan agung Sang Hyang Mahayana ini akan kutunjukkan kepadamu, dengarlah dengan baik, jalan benar yang menuntun menjadi penghuni surga, dapat memberikan segala keutamaan. Maksudnya keutamaan yaitu adhyatmikasuka kesucian, kekayaan, kedudukan, menjadi raja, menjadi cakrawati. Adhyatmikasuka artinya kebahagiaan lokuttara yang tidak lagi tersentuh oleh penderitaan, tidak mengalami tua, sakit dan mati, bahkan hingga kebahagiaan Anuttarasamyaksambodhi, yakni kebahagiaan moksha. Demikianlah yang disebut sebagai adhyatmikasuka, itulah kamahodayan yang dapat diperoleh dari penghayatan jalan agung Mahayana, bila teguh berpegang pada Mahayana, kita benar-benar akan mencapai tingkat Kebuddhaan. Tercapainya moksha utama itu berasal dari dua macam pengembangan, yaitu jnanasambhara dan punyasambhara, tercapailah ia olehmu juga penghormatan dan pujian seluruh alam.


8. kadyanggāning ākāśa annirmala swabhāwa, alakṣaṇa, awastuka, tan kawĕnang tinuduh, tan agöng, tan aḍĕmit, tan hirĕng, tan putih, byāpaka lumrā ring daśadeśa, mangkana lwir nira.

Sebagaimana angkasa yang tiada noda terang benerang, tiada wujud, tak dapat dilukiskan, tidak besar, tidak kecil, bukan hitam, bukan pula putih, terhampar ke segala penjuru, demikianlah keadaannya.


9. wora mahāgambhīra lena sangka rike sang hyang mahāyāna mahāmārgga sireki gambhiratigambira: adalĕm sakeng adalĕm; apy atarkyam: tan kawĕnang tinarkka, salah yan inuha; anawilam, tar padoṣa; Sarwaprapancarahitam; tan katĕkan dening sarbwaprapañca, mwang kleśopakleśa, nāng: mada, dambha, lobha, moha, rajah, tamah, tan tama ikā kabeh ri sira, tuhu karikā tan pakawakang mangkana tahāwih, prapancebhih prapancitam, āpan ikang rāga, dweṣa, moha prapañca pinakāwak nira.

Tak ada yang lebih menggembirakan dari jalan agung Mahayana yang terdalam dari yang paling dalam, tak dapat diukur, bahkan salah bila diukur-ukur, tiada terukur, tiada salah, jauh dari segala kesedihan serta segala klesha-klesha seperti : keterikatan, ambisi, serakah, kebodohan dan rajah tamah. Semua itu tak akan menodaimu. Benar-benar hal-hal seperti itu bukan merupakan sifatnya, sedih kesedihan hati, bahkan nafsu dan kebencian, kebodohan kesedihan bukanlah bentuknya.


10.. tan gawe tan sima gawai, pinakāwak nira. Satyadwayam: tamolah makarūpa ikang satyadwaya, nga, saṃwṛtisatya, paramārthasatya, anung pinakarūpa nira. Anacrayam: tanpāndĕlan tan samwṛtisatya tan paramārthasatya kahanan ira, idam yanawaram srestam, yekā sinangguh mahāyāna mahāmārgga nga, manĕkakĕn irika ng swarggāpawargga. Abhyasyata naye sthitah, ya tikābhyasanta sārisāri mĕne ng hĕlĕm sang hyang mantrānaya mahāyāna. Om bajrodaka Om Ah Hum ! Iki sapata hrdhaya.

Bukan kegiatan bukan pula yang melakukan kegiatan sebagai bentuknya. Namun satyadwaya lah bentuknya, yaitu smrthisatya dan paramarthasatya, sebagai bentuknya yang sesungguhnya. Tidak tersentuh oleh yang bukan smrthisatya juga paramarthasatya keadaannya, yang menjadi jalan kesucian, itulah yang disebut jalan agung Mahayana, yang memberimu kediaman surga. Karenanya tekunilah sari-sari kedalaman Mantranaya Mahayana. Om bajrodaka Om Ah Hum ! Ini merupakan sumpah ampuh.


11. wehana kita manah. apa bajrodaka? ikang bajrodaka tan wway samanya, wwai sakeng naraka ikā; Samayati kramo Vahet, mārgga ning duḥka kapangguha, bhraṣṭa sakulagotrawaudhawa, ya tat pituhwa samaya. kālanyat bhāryabhārya rikeng sang hyang bajrajñāna, Samayaraksanat Siddhye, kunang ri sĕḍangnyat prayatna, tan pangraparapā ring samaya, mārgga ning hayu kasiddhyan kapangguha denta Siddham Bajranrtodakam, sangkṣepanya: wiṣāmṛta ikeng bajrodaka, wwah sahingga tinika, pilih suka pilih duḥka kapangguha. yat pramāda kita pamangguh duḥka, kunang yat prayatna, awās ikang suka hayu kasiddhyan kapangguha usĕn, ngūniweh dlāha.

Engkau telah diberikan hati, apakah Bajrodaka itu ? Bajrodaka bukanlah air biasa, tetapi air dari neraka, menjadi sebab terjadinya penderitaan, memusnahkan seluruh keluarga, bila tidak menjalankan samaya. Bila timbul keragu-raguan terhadap Sang Hyang Bajrajnana. Namun bila engkau berhati-hatik, tidak bimbang dan ragu pada samaya, jalan baik tercapainya tujuan akan kau temukan. Kesimpulannya air beracun Bajrodaka yang mematikan itu, dapat membawa kebahagiaan dapat pula membawa penderitaan. Bila engkau tidak menepati akan menemui penderitaan, bila berhati-hati tentu pada akhirnya akan tercapai tujuan, baik sekarang maupun di masa nanti.


12. haywa kita umara marahakĕn ika sang hyang bajra ghaṇṭā mudrā ring wwang adṛṣṭa maṇḍala, tapwan sāmayika rahasyan kubdan atah sira, tan awarawiryyakna irikang wwang tapwan kṛtopadeśa, Hased Wasraddhawan ewa, athawi guyuguyunta kunang si tan pituhun artha nira, tan āmbĕkta tĕmĕn tumarima brata bhaṭāra, haywa ta mangkana, yāwat (t)ang wwang apahasa ri sang hyang mārgga, Janah Sanganikasthitah, awās ikang wwang mangkana, kasangsāra sadākāla, matangnyan haywa tan tulus adhimukti rike sang hyang bajrajñāna, kayatnaknātah sang hyang samaya.

Jangan membicarakan, mengajarkan vajra, gantha, dan mudra kepada orang yang tidak melihat mandala, demikian pula rahasianya harus engkau sembunyikan, tidak mengajarkannya kepada orang tanpa penjelasan ajaran, juga jangan membicarakan atau menjadikannya sebagai gurauan dengan mereka yang tidak mempercayai tujuanmu, yang tidak bersungguh-sungguh dalam menerima ibadah dari bhatara, jangan sampai hal itu terjadi. Jika ada orang yang menentang jalan agung, lihatlah orang seperti itu, sengsara selama-lamanya. Karenanya, janganlah hatimu tidak lulus dalam kemuliaan Sang Hyang Bajrajnana, ingatlah dengan baik pada Sang Hyang Samaya.


13. sang hyang samaya ta sira sinangguh bhaṭāra bajrasatwa; awesayatu te naiwa bajrajnanam anuttaram, sira teki pinakahṛdayanta mangke, bajrajñāna ikang pinakahṛdayanta, pahenak tāmbĕkta.

Sang Hyang Samaya itulah yang disebut Bhatara Bajrasatwa, dialah yang kini bersemayam di dalam hatimu, Bajrajnana lah yang kini menjadi hatimu, senangkan hatimu.


14. bhaṭāra śrī bajrasatwa muwah hana ri matanta mangke, caksudghatana tatparah, denira dumlingakna panonta, matangnya pahabungah tāmbĕkta, udghaayati sarbakso bajracaksur anuttaram, dĕlingakanta matanta, pahawās ta panonta ri sang hyang maṇḍala.

Bhatara Sri Bajrasatwa lah yang kini juga berada di matamu, untuk membukakan matamu, karenanya gembirakanlah hatimu, bukalah matamu, lihatlah dengan matamu Sang Hyang Mandala.


15. wulat i sang hyang maṇḍala, sraddhan janayathadhuna, gawayakĕn tang śṛddha, haywa tan sagorawa ri sang hyang maṇḍala, kule jatosibuddhanam, apan kita buddhakula mangke, apan bhaṭāra hyang buddha ngaranta mĕne, sarbwamantrairadhisthitah, tuwi sampun kṛtādhiṣṭhāna iki de sang sarbwatathāgata, inajyan sinangskāra rikang sarbwamantra.

Lihatlah Sang Hyang Mandala, bangkitkan keyakinan, janganlah tidak menghormati Sang Hyang Mandala, sekarang engkau menjadi keluarga Buddha, bahkan namamu kini Bhatara Hyang Buddha, karena telah diberkati oleh semua Tathagata, dimuliakan dengan pemberkatan berbagai mantra.


16. aparĕk tekang hayu ri kita, Siddhayoga tayascate, samangkana ikang kasiddhyan abhimuka ikā kabeh, agya kapangguha denta; palaya samayam siddhye, lĕkas ta umabhyāsa sang hyang samaya, marapwan katĕmu ikang kasiddhyan usĕn denta; mantresudyogawan bhawa, gawayakan tang utsāha ri mantra japa pūjā usĕn, haywa hĕlĕmhĕlĕm, yathānyan kopalambha ikang kasugatin irikeng ihajanma ngūniweh dlāha.

Sampailah kebahagiaan padamu, demikian pula dengan segala bentuk kemuliaan, akan segera tercapai olehmu, segeralah laksanakan Sang Hyang Samaya, agar segera tercapai siddhi olehmu, berusahalah melaksanakan mantra, japa, dan puja sekarang juga, jangan ditunda-tunda, sehingga tercapai Kebuddhaan dalam kelahiran saat ini atau nanti.


17. pahenak tāmbĕkta, huwus hilang ikang ajñānapaṭala ri hatinta, binabadan de bhaṭāra śrī bajradhara bajradharasalakair waidyarajendraih yathalo kasya taimiram, kadyanggān [n]ikanang wwang lara matan putikĕn, ramun matanya tinamwan ta ya de sang wedya cinĕlĕkan matanya, waras tĕkā matanya hĕning, menak panonya wĕkasan ri hilang nikang kawakamalādyupadrawanya, mangkana teking ajnanapatalantaan hilang tutas, tan paśeṣa sampun bina badan de bhaṭāra, matangyar pahenak ta angĕnangĕnta, haywa sangśaya.

Bergembiralah, telah terhapus noda-noda yang ada di hatimu, dimusnahkan oleh Bhatara Sri Bajradhara, sebagaimana orang yang menderita sakit mata berbintik, kabur penglihatannya disembuhkan oleh orang pandai matanya sembuh jadi terang, jelas penglihatannya akhirnya terhapus segala penghalangnya bersih. Demikian pula noda-noda batinmu telah musnah seluruhnya, tanpa tersisa telah dimusnahkan oleh Bhatara, karenanya senangkan hatimu, jangan khawatir.


18. pahawās denta umulati ikang sarbwadharmma, tan hana pahinya lāwan māyā ring darpaṇa ryy awakta wās ākārarūpa nikanang māyā ring darpaṇa, nda tan kawĕnang ginamĕl, apan tan hana tatwanya; mangkana teking sarbwabhāwa, ngūniweh janmamanuṣa hetuka karmma dumadyakĕn ike, matangnya kadi katon mātramātra, kintu tan hana tĕmĕntĕmĕn.

Berhati-hatilah dalam melihat segala sesuatu, tak ada bedanya dengan bayangan dirimu didalam cermin yang tak dapat dipegang, karena sebenarnya tidak ada; demikianlah segala sesuatu, sedangkan manusia sebabnya karmalah yang menjadikannya, walaupun tampak seperti nyata adanya, tetapi sesungguhnya tidak ada.


19. pahawās ta denta gumĕgö māyopama ni sarbwa dharmma; nisswabhawan nanawilan, haywa ta punggung an nisswabhāwa iking sarbwabhāwa; kuru satwartham atulam, gawayakan tang kaparārthan usĕn, jatosurasa taynam, apan kita mangke jinorasa ngaranta: anak bhaṭāra hyang buddha, matangnyan haywa ta tan sarambhakāta ring kuśalakarmma, mwang angingking parārtha

Waspadalah terhadap daya tarik kepalsuan segala sesuatu, jangan sampai dibodohi ketidak nyataan segala keberadaan. Raihlah kebijaksanaan itu, karena kini engkau bernama Jinorasa, putra Bhatara Hyang Buddha. Karenanya jangan sampai mengabaikan perbuatan baik dan kebajikan bagi semua.


20. pahenak tāngĕnangĕnta, bhaṭāra bajrasatwa mingasthūla sira ri hatinta, bhaṭāra bajrasatwa Garan[n]ira; accasuddha hyanawilah, śuddha swabhāwa sira, tan hana rāga, dweṣa, moha ri sira, tuwi ta pinakapradhāna sang sarbwatathāgata sira, pinakahatinta sira mangke, mārgganing puṇya. jñānasambhāra kapangguha denta don ira hana, haywa ta sandeha.

Senangkan hatimu, Bhatara Bajrasattva bersemayam didalam hatimu; Bhatara Bajrasattva namanya, suci tanpa noda, suci sejak mulanya, tiada nafsu, kebencian, kebodohan padanya, sama juga ia dengan para Buddhak, menjadi hatimu sekarang, keberadaannya menjadi jalan bagi tercapainya pemupukan kebajikan dan kebijaksanaan olehmu. Jangan khawatir.


21. mĕne tamwayanta cakram wartaya tayinam, umindĕrakan dharmmacakra bhaṭāra śrī bhajradhara rikang sarbwasatwa; sarbwatra puryya wimalam dharmmasangkham anuttaram, kunang deyanta hibĕki lyābi pĕnuhi teki daśadig anantaparyyanta sakala lokadhātu, kapwa hibĕkan an ta dharmmaśangka ikā kabeh.

Sekarang engkau bertemu dengan (dharma) cakra, sebarkanlah ia, putarlah dharmacakra Bhatara Sri Bajradhara kepada semua makhluk, penuhilah olehmu kesepuluh penjuru semesta, agar terpenuhi dengan (suara) sangka dharma semuanya.


22. haywa kita wicikitsa, nirwisangkena cetasa, ikang nissandeha atah ambĕk[ka]nta, prakasaya mahatulam mantracaryyanayamparam, at pintonakna ike, sang hyang mantranaya mahāyāna.

Janganlah engkau ragu-ragu, jangan was-was hatimu, tunjukkan Sang Hyang Mantranaya Mahayana itu.


23. apan ikang wwang kadi kita huwus kṛtasangskāra ri bhaṭāra, gumawe pūjā wiśeṣa ri bhaṭāra hyang buddha, upakariti giyate, ya ikā sinanggah sampun maweh upakāri, bhaṭāra ngaran ikang wwang mangkana, te ca bajradharah sarbweraksanti tawa sarbwasah, kopakarān pwa sira denta, rĕṇa tĕmbĕk nira, ya ta matangnya yatna rumakṣa kita ri rahina wĕngi, sakwanta saparanta sagawenta, at kita kinayatnakĕn de nira ri wrūh nira an sampun kopakāran denta, ya matangnya haywa wiwikitsa, apan hana bhaṭāra śrī bajrasatwa pinakaatma rakṣanta sira.

Bila orang sepertimu sudah diberkati oleh Bhatara, lakukan maha puja kepada Bhatara Hyang Buddha dengan rajin, begitulah yang dipandang sebagai telah memberikan puja, Bhatara nama orang yang demikian, dihormatilah engkau olehnya, gembiralah hatimu karena ada yang melindungimu siang dan malam, dimanapun, kemanapun, dan apapun yang kau lakukan, engkau selalu diperhatikan olehnya, ia tahu yang telah memujanya, karenanya janganlah ragu-ragu, karena terdapat Bhatara Sri Bajrasattva sebagai pelindung hidupmu.


24. nora gawai anung tan ta kawĕnanga gawayan, ta yadyapin tribhuwana duṣkara lwiran ing karmma, tan kawĕnanga ginawe de sang hana ring swargga, manuṣya, pātāla, ikān mangkana atiduṣkara [n]ikang karmma kawĕnang i taya ginawe denta; prajnopayena cetasa, ndan ikang prajñā atah āmbĕka[kĕna]nta, nirwisankah sadabhutwa, lāwan tan kahilangana atah kita irika nissandehacitta sadākāla; prabhungkswa kamapancakam, paribhogan tang pañca kāmaguṇa denta, salwir ning kawiṣaya(n) haywa pinilihan paribhogan kabeh denta, āpan don (n)i kadi kita sādhaka, ndan haywa tah tan pakāmbĕk ika nissangśaya.

Tak ada pekerjaan yang tak dapat dikerjakan, meskipun seluas tribuwana banyaknya pekerjaan, tak dapat dilakukan oleh yang hidup disurga, manusia, palata, yang demikian sulitnya akan dapat engkau laksanakan; asalkan kebijaksanaan yang menjadi peganganmu, juga hatimu jangan kehilangan keyakinan hatimu pada keseimbangan; penuhi kelima kamaguna itu olehmu, segala bentuk keinginan jangan dibeda-bedakan engkau penuhilah semua, ini dilakukan oleh sadhaka sepertimu, tetapi hatimu jangan ragu-ragu.


25. kadyanggān bhaṭāra sikasa bo[d]dhisatwa mahāsatwā an[n]āmbĕk tĕmĕn sira gumĕgö i sang hyang mantranaya. ambĕk tĕmĕn ngaranya: kumingkinga kaparārthān, tan kalĕpanāna de ning kleśa, tan kapalitāna de ning rāga dweṣa moha.

Sebagaimana Bhatara Sikasa Bodhisattva Mahasattva yang dengan bersungguh-sungguh mengikuti jalan Sang Hyang Mantranaya. Yang disebut bersungguh-sungguh adalah : menginginkan kebajikan, tidak ternoda oleh klesha, tak ternoda oleh raga, dvesa, dan moha.


26. hana wwang dweṣa ri sang hya(ng) samaya, melik ri sang hyang mantrānaya; samayabhrastah ye janah, hana wwang samayabhraṣṭāḥ wiḥ sampun kṛtasamaya, manaḍah upadeśa. apa kunang wiwartika ta ya wĕkasan? kinasampayan(n)ya ta sang guru, inumpĕtnya sira. maraniyah prayatnena, ikang wwang mangkana nāng samayadwiṣṭa mwang samayabhraṣṭa kinonakĕn ikā pĕjahana, tan patögwakna de bhaṭāra, buddhasasanapalane, yatanyan karakṣā śāsana bhaṭāra hyang buddha, lāwan katwangana sang hyang samaya, mangkana phalanyan patyana ikang samayawidweṣādi.

Ada orang yang benci terhadap Sang Hyang Samaya dan curang terhadap Sang Hyang Mantranaya, ada orang yang memutuskan samaya meskipun telah mengangkat samaya, menerima upadesha. Apakah yang akan didapatkan pada akhirnya ? Ditipunya Sang Guru, dicacinya dia. Orang yang seperti ini disebut bersamaya palsu dan memutuskan samaya diperbolehkan bagimu untuk membunuhnya, tidak akan dipersalahkan oleh Bhatara Buddha, sehingga terjagalah sasana Bhatara Hyang Buddha, juga kemuliaan Sang Hyang Samaya, demikianlah manfaat dari membunuh orang yang mengingkari samaya.


27. pakenak tāmbĕkta harah, sampun prawiṣṭa maṇḍala ngaranta mangke, tumama ri sang hyang paramarahasya. kunang deyanta pahawās wulatta rike sang hyang maṇḍala, sarbapapair winirmuktah, kita pwa sampun tumama ri maṇḍala, winarah ri lawalawa nikang rahasya, matangnya hilanga sakweh ni pāpanta, alilanga kadi winasĕhan, hilang samūlonmūlati, bhawanto dyewa suddhitah. pahenak tāmbĕkta, haywa sangśaya.

Senangkan hatimu kini, telah melihat mandala namamu kini, masuk kedalam Sang Hyang Paramarahasia. Karenanya dengan cermat lihatlah Sang Hyang Mandala, engkau telah memasuki Mandala diajari dasar-dasar rahasia tersebut, sehingga akan lenyaplah segala penderitaanmu, hilang bagaikan dicuci, hilang saat engkau melihat. Senangkan hatimu jangan ragu-ragu.


28. kita wiwartika, yanad asmat mahasukhat, sangka rikeng mantrabaya, hilahila wwang kadi kita wiwartika ri sang hyang mārgga, awrsyaccapyawandyasca, kunang ri sĕḍangnyat prayatna umabhyāsa sang hyang mantra awās ikang hayu kasiddyan kapangguha denta, tan kawĕnang inulahulah dening māra tirwikādi; ramadhwamakutobhayah, matangnya pahenak tāmbĕkta, haywa sigasigun, tulusakĕn(a) pratipattinte ri sang hyang mantra.

Apakah engkau sangsi terhadap Mantranaya, tidak patut orang sepertimu sangsi terhadap Sang Hyang Margga, jika dengan berhati-hati menekuni Sang Hyang Mantra pasti tercapainya kebajikan akan engkau dapatkan, tak dapat diganggu oleh Mara yang memperdaya; karenanya senangkan hatimu, jangan bimbang ragu, tuluskanlah menekuni Sang Hyang Mantra.


29. prayatna tah kita rumakṣa sang hyang samaya, haywa tannangti (?) kuṇḍang rahasyanatah sira denta, wruha ta kita rikang yogya warahĕn ri sang hyang samaya, haywa ta dinadhi kawwanganya, āmbĕknya, ulahnya, maryyādanya, kunang pwa yan tuhutuhu śṛddhānya, acchedyābhedya ri sang hyang mantra, irikā ta kita dwarahaya ri sang hyang rahasya; haywa sangśaya, haywa kundulkundul umarahakĕn ri sang hyang samaya rikāng adhimuktika satwa, sarbabuddhasamam proktah, āpan sampun kita kṛtānujñāta de sang sarb(w)atathāgata, inanumoda de bhaṭāra umintonakna sang hyang samaya, ajnam parayasaswatim, kita ikotatibānyanujñāta bhaṭāra, sumiddhākna sapakon sang sarb(w)atathāgata.

Berhati-hatilah engkau menjaga Sang Hyang Samaya, jangan lengah, karena rahasiakanlah ia, ketahuilah olehmu siapa yang patut diajarkan Sang Hyang Samaya, jangan abaikan keluarganya, sifatnya, tingkah lakunya, budi pekertinya, bila memang bersungguh-sungguh sradha nya terhadap Sang Hyang Mantra, itulah pintumu pada Sang Hyang Rahasya; jangan ragu-ragu, jangan setengah-setengah dalam mengajarkan Sang Hyang Samaya kepada makhluk sangat mulia itu, karena engkau telah diberkati oleh semua Tathagata, diijinkan oleh Bhatara untuk memperlihatkan Sang Hyang Samaya, engkau telah dibenarkan menyempurnakan kegiatan para Tathagata.


30. sang hyang boddhicitta tan tinggalakna denta; boddhicitta nga: yad bajram iti mudraya, sang hyang bajra sira bodhicitta ngaran ira lāwan sang hyang mudrā, yasyotpadaika matrena, den ikā kāraṇan sang hyang bajra lāwan mudrā, buddha ewa na sangsayah, hyang buddha kita dlāha, kasākṣāt kṛta ikang kalĕpasĕn denta, ri sĕḍangnyat prayatna ri sang hyang bajra ghaṇṭā mwang mudrā.

Sang Hyang Bodhicitta jangan engkau tinggalkan; yang disebut sebagai Bodhicitta adalah : Sang Hyang Vajra dan Mudra disebut Bodhicitta, karena ia merupakan asal usul Sang Hyang Vajra dan Mudra, engkau akan menjadi Buddha kelak, akan tercapai kesempurnaan olehmu, dalam segala hal berhati-hatilah terhadap Sang Hyang Vajra, Gantha dan Mudra.


31. tan tulaka sang hyang saddharmma, na tyajyasaca kadasana, lāwan tan tinggalakna sira, ajnanad atha mohadwana wai wiwrnuyastatah, tan dadi wwang kadi kita umiwāraṇe sang hyang saddharmma, sangka ring ajñāna lāwan kamohan, matangnyan haywa mangkana, larangan ikang wwang mantrānaya mahāyānānuyi, umiwāraṇa sang hyang sūtrānta.

Jangan menolak Sang Hyang Saddharma, juga jangan meninggalkannya, tidak akan bisa orang sepertimu meninggalkan Sang Hyang Sadharma, akibat tanpa pengetahuan dan kebodohan, karenanya jangan berbuat demikian, terlarang bagi orang penganut Mantranaya juga Mahayana yang diajarkan oleh Sang Hyang Sutra-nya.


32. pratiwārikāwakta, swakāyanirapekṣataḥ kita, haywa tṛṣṇa ring awak, tapobhir natipadayet, haywa pini[r]sakitan ring tapa, haywa wineh gumawayakan kawĕnangnya, yathasukham sukhandharyyam, yathāsukatāh lwirantat gawayakna ng bo[d]dhimārgga, sambuddheyam anagatah, haywa gyā hyang buddha kita dlāha.

Kendalikan tubuhmu, seluruh tubuhmu aturlah, jangan terikat pada tubuh, jangan disakiti dengan tapa, jangan biarkan berbuat sekehendaknya, sehingga senang hatimu menjalani jalan Bodhimargga, jangan tergesa-gesa, menjadi Buddha jugalah akhirnya nanti.


33. sang hyang bajra, ghaṇṭā mwang mudrā haywa kari sira denta, sakwanta, saparanta, kuṇḍanganta sira, acaryyo nawamantabyah, lāwan ta weh tan gawayakna ng gurudrohaka, tan wĕnang ikā wwang awamāna ri ḍang ācāryya, matangnyan tan kāwamānana sira denta, sarbwabuddhasamo hyasau, sarbwabuddhasama sira, paḍa lāwan bhaṭāra hyang buddha kabeh.

Sang Hyang Vajra, Gantha, dan Mudra jangan engkau tinggalkan, dimanapun dan kemanapun pergi, bawalah dia, selain itu juga jangan sekali-kali berbuat durhaka kepada Guru, tak boleh orang merendahkan Dang Acharya, karena tidak pantas engkau berbuat demikian, beliau sama dengan semua Buddha, sama seperti semua Bhatara Hyang Buddha.


34. apan ikang wwang awajñā, awamāna, masampe guru, san nityan duhkham apnuyat, ya ikā mulih ring naraka, tibā ring kawah sang yama, pinakahitip ning tāmragomukha; mangkana pāpa ning wwang awamāna maguru.

Orang yang merendahkan, menghina dan menentang Guru, akan masuk kedalam neraka, jatuh kedalam kawah Sang Yama, menjadi keraknya Tamraghomuka (kuwali besi berbentuk kepala sapi); begitulah penderitaan orang yang merendahkan Guru.


35. haywa tan prayatna maguru, yadyapi – yadyapipracchannawarakalyana –, ika gurunta tan katona hayu nira guṇa nira denta, ikan samangkana, nawamangyet kadasana, tan awamāna ta kita ri sira,āpan mahāpāpa mahāduhka ikang tan atwang maguru, matangnya wwara prayatna tah ri kabyāpāra sang guru.

Jangan sembarang berguru, Gurumu itu tidak terlihat kebajikannya olehmu, meskipun demikian, janganlah engkau merendahkannya, karena sangat menderita dan sangat sengsara mereka yang tidak menghormati Guru, karenanya waspadalah engkau terhadap kekecewaan Sang Guru.


36. haywa kaluban kita gumawayakna sang hyang samaya, nityam pujyas tathagatah, lāwan śāśwata kita gumawayakna ng tathāgatapūjā, ni tyanca guruwaidheyam, nityasa kita gumawayakĕn guruśuśrūṣā, umyāpāra sang guru, sarbwabuddhasamo byasau, apa yāpan sarbwa tathāgata sama sang guru ngaran ira, matang yan sira pagawayaknanta kaśuśrūṣā.

Jangan sampai engkau lupa menjalankan Sang Hyang Samaya, juga selalulah engkau menjalankan Tathagata-puja, terus menerus berbaktilah engkau kepada Guru, menyenangkan Sang Guru, karena semua Tathagata sama dengan Guru namanya, karenanya ia pantas menerima bakti.


37. apan ikang wwang kadi kita, gumawayakĕn ikang guruśuśrūṣā, maweh upahārādi ri ḍang guru, yeka pangipuk dāna sambhāra ri bhaṭāra hyang buddha ngaranya, taddhanat punyasambharah, ya sambhandhanyan katĕmu ikang puṇyasambhāra, sambharat siddhir utama, ri kapangguhan ikang puṇyasambhāra, ya dumeh rikang kasiddhyan sulabha ri kita, ri prayatnanta rika guruśuśrūṣā.

Bagi orang sepertimu, lakukan bakti kepada Guru, berikan makanan kepada Dang Guru, yang demikian merupakan penimbunan dana sambhara terhadap Bhatara Hyang Buddha namanya, yang menjadi jembatan untuk bertemu dengan punyasambhara, setelah bertemu punyasambhara itulah yang akan menyebabkan tercapainya keuntungan baik bagimu, berkat kehati-hatianmu dalam berbakti kepada Guru.


38. hurip tuwi tinarimakan ri ḍang guru, gumawaya kabyāpāran ira donya, adeyaih putradarair wa, āstām ikang anak rabi inarpaṇākĕn ikā kabeh i bharāla guru, dāsa bhūtā, hulunan ira umyāpāra ri sira pakĕnanya, kimpunar wibhawais salaih, haywa ta winuwus ikang dṛwya ngaranya, kadyāngganing mās maṇik dodot pirak pinūjākĕn [n]ikā kabeh i ḍang guru.

Hidup juga harus diberikan kepada Dang Guru, gunakan semua harta kekayaanmu, termasuk anak istri persembahkan semuanya kepada Bharala Guru, tujuannya untuk membuatnya berkenan, apa lagi yang disebut sebagai harta, seperti emas manik dodot perak, persembahkan semua itu kepada Dang Guru.


39. apan [n]ikang kahyangbuddhan atyanta parama durlabha kĕtekā, yadyapin kalpasangkyeyakotijanma, lāwasa ning wwang gumawayakna ng kuśalamūla dānapāramitādi sumādhya ng kahyangbuddhan, ikān mangkana tan niyata kapangguha, sangka ri durlabha nikang kalĕpasan ngaranya, buddhatwam udyogawete dadatihaiwa janmani, ikang kahyangbuddhan yateka winehakan de bharāla guru irikeng janmanta mangke, nghing hīnganan i göng ny anugraha nira kita, matangnya tan halang tan luṇḍu tan wĕlang wĕlutĕn angönanganta an pūjākĕn huripta mwang anak rabinta ri ḍang guru.

Sesungguhnya ke Hyang Buddhaan itu sesungguhnya benar-benar sangat sukar dicapai, meskipun sepanjang hidup orang melakukan akar kebajikan dana paramita hendak mencapai ke Hyang Buddhaank, yang demikian belum tentu akan mencapai, karena betapa sulitnya apa yang disebut sebagai kalepasan (moksha), ke Hyang Buddhaan kini telah diberikan oleh Bharala Guru dalam hidupmu saat ini, betapa agungnya anugrah beliau bagimu, karenanya jangan ada aral jangan ada rintangan, tiada kekhilafan dalam hatimu, persembahkan hidupmu serta anak istrimu kepada Dang Guru.


40. Adwayah saphalanjanmawad asmin supratisthitah: an pakaśaraṇa sang hyang samaya, samah samahi de wanam adya jatah swayambhawah: āpan awak hyang buddha ika mangke usĕn, karatalabyawasthita, ikang kahyangbuddhātwan ri kita, kāgĕm kamuṣṭi ikang kalĕpasĕn denta.

Dengan menggunakan Sang Hyang Samaya, maka engkau kini menjadi sama dengan Hyang Buddha, sari ke Hyang Buddhaan telah engkau capai, telah tergenggam kalepasan itu olehmu.


41. pahenak tĕmbĕkta, sampun kṛtābhiṣeka kita de [sa]sarbatathāgata lāwan sang sarbatathāgati; ngaran ikang abhiṣeka tinarimanta: cakrawartyabhiṣeka ngaranya.

Senangkan hatimu, engkau telah diabhiseka oleh semua Tathagata serta semua Tathagata Devi; nama abhiseka yang engkau terima adalah Cakrawarti-abhiseka.


42. awās alah nikang mārakarmma denta, prawistah paramam puram, niyata ikā nirbāṇapura katĕkan denta mangke, praptam adyaiwa buddhatwam, kapangguha niyata nikang kamokṣan denta ri janmanta mangke, bhawadbhir natrasangsayah: pahenak tāngĕnangĕnta, haywa sangśaya.

Telah kalah kegiatan mara olehmu, sehingga engkau telah sampai di Nirwanapura kini, tercapailah moksa dalam kehidupanmu sekarang, bersenang hatilah, jangan kuatir.


43. matangnya tulusakĕnta śṛddhānta, pahapagĕh ta manahta, makamārgga sang hyang mantranaya mahāyāna, swasamayam aksayasaukhyadam bhajadhwam, atikāsta rumakṣa sang hyang samaya, āpan sira wĕnang umehakan ikang anuttarasuka, jagati laghusukheti sarbwabuddha prarisamas, saswatitanggata bhawantah, āpan ikeng janma manuṣya ngaranya, akĕḍik sukanya; yathānyat pangguhakna kahyangbuddhan, paḍā lāwan sang sarbwatathāgata, matangnyan lĕkasa umabhyasa sang hyang samaya, gumawayakna sang hyang mantranaya mahāyāna, haywa ta pra māda kita, kayatnakan tĕmĕntĕmĕn, yathānyan sulabha ikang kasiddhyan kapangguha denta.

Karenanya kuatkan keyakinanmu, mantabkan hatimu, pada jalan Sang Hyang Mantranaya Mahayana, dengan teguh menjaga Sang Hyang Samaya, karena ia dapat memberikan kebahagiaan tertinggi. Meskipun yang dikatakan umat manusia sedikit sekali kebahagiannya; menemukan ke Hyang Buddhaan, yang sama dengan semua Tathagata, karenanya segeralah menekuni Sang Hyang Samaya, praktekkan Sang Hyang Mantranaya Mahayana, janganlah engkau lalai, ingatlah dengan sungguh-sungguh, sehingga keuntungan utama yaitu kebebasan tercapai olehmu.


Iti sanghyang kamahayanam mantranaya samapta.

Demikianlah Sang Hyang Kamahayanam Mantranaya telah selesai.

 




Beryadnya dengan Sharing

Tak akan Mengurangi Pengetahuan

Baca Juga